Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng trên phạm vi cả nước. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thú y, tính đến nay, đã có 636 ổ dịch tại 30/34 tỉnh thành, khiến hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc tiêu hủy hơn 43.300 con. So với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang có xu hướng tăng cao.
Đáng chú ý, chủng virus này xuất hiện lần đầu tiên tại Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc. Điều này cho thấy sự xuất hiện của chủng virus mới đang trở thành một thách thức lớn trong việc kiểm soát và phòng chống dịch tả lợn châu Phi. Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II.
Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, và lợn có thể chết rất nhanh. Trước tình hình này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu làm việc với các nhà khoa học để cắt gen chủng của genotype I-II nhằm nghiên cứu vaccine phù hợp.
Thứ trưởng Tiến cũng nhận định rằng nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ. Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.
Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp. Do đó, việc kiểm soát và phòng chống dịch tả lợn châu Phi đòi hỏi sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và người dân. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang tích cực làm việc với các đối tác quốc tế và các chuyên gia trong nước để tìm ra giải pháp hiệu quả nhất cho vấn đề này.
Trong bối cảnh dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp, người dân cần nâng cao cảnh giác và thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc cũng đã có những khuyến cáo và hỗ trợ kỹ thuật để giúp các nước kiểm soát và phòng chống dịch tả lợn châu Phi.
