Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như thanh long, ớt, đậu bắp đang đối mặt với khó khăn khi bị mắc kẹt tại các kho lạnh do vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Đây là trở ngại mới trong việc xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Liên minh châu Âu (EU).
Tình trạng trên xảy ra sau khi trách nhiệm cấp phép giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu được chuyển từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sang Sở An toàn thực phẩm các địa phương từ ngày 1-7-2025, theo Thông tư 12/2025/TT-BNNMT. Tuy nhiên, nhiều sở an toàn thực phẩm tại các địa phương cho rằng, quy định pháp luật chưa rõ ràng và chưa có đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận này.
Thống kê của Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam cho thấy có khoảng 250 tấn hàng gia vị với trị giá 2,4 triệu USD đang chờ cấp phép. Đặc biệt, tại tỉnh Bình Thuận, hàng trăm tấn thanh long xuất khẩu đang bị hư hỏng do thời gian lưu kho quá lâu từ đầu tháng 7 đến nay. Sự chậm trễ này không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.
Trước đây, trách nhiệm cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu thuộc về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, với quy định mới, trách nhiệm này được chuyển về cho địa phương quản lý. Trong khi đó, cơ quan chức năng tại địa phương chưa sẵn sàng để thực hiện nhiệm vụ mới này.
Tại hội nghị diễn ra ngày 29-7 giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) với các địa phương, vấn đề cấp phép vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm cấp giấy chứng nhận không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.
Câu chuyện này đặt ra yêu cầu về nguyên tắc ‘trong suốt về mặt kỹ thuật’ trong quản lý nhà nước. Các cơ quan chức năng cần đảm bảo rằng việc thay đổi trong hệ thống quản lý không ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Phân định trách nhiệm và sửa chữa văn bản là việc nội bộ của các đơn vị được Chính phủ giao nhiệm vụ và không nên để việc này kéo dài gây hậu quả cho doanh nghiệp.
https://www.sggp.org.vn/
Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để giải quyết kịp thời các vướng mắc và đảm bảo hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam được thực hiện thông suốt. Đồng thời, cơ quan quản lý cần nhanh chóng hoàn thiện hệ thống pháp lý và quy trình cấp phép để tránh tình trạng tương tự xảy ra trong tương lai.
