Trong nỗ lực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong lĩnh vực khám, chữa bệnh, Sở Y tế tỉnh Tây Ninh đã xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến cuối năm 2025. Một trong những mục tiêu cụ thể của ngành y tế Tây Ninh là cập nhật hồ sơ sức khỏe điện tử cho người dân trên địa bàn tỉnh, triển khai thanh toán không dùng tiền mặt trong thu viện phí và triển khai Sổ sức khỏe điện tử VneID.

Theo đó, mục tiêu cụ thể là phấn đấu chi trả không dùng tiền mặt cho 100% đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội đã có tài khoản chính chủ và tài khoản ủy quyền. Giám đốc Sở Y tế tỉnh Tây Ninh, ông Đỗ Hồng Sơn, cho biết trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác chuyển đổi số đã được triển khai ở các mảng về Hồ sơ sức khỏe điện tử – Khám, chữa bệnh sử dụng thẻ căn cước công dân và VneID.

Tính đến nay, tại tỉnh Tây Ninh, số nhân khẩu đã được tạo lập hồ sơ sức khỏe đạt 97,91%; kết quả số lượt sử dụng thẻ căn trong khám, chữa bệnh/số lượt khám chữa bệnh đạt 92,87%. Tỉnh Tây Ninh cũng đã liên thông giấy khám sức khỏe lái xe, cấp giấy chứng sinh, giấy chứng tử ký số điện tử tại Cổng Giám định Bảo hiểm xã hội; đã triển khai thí điểm hồ sơ bệnh án điện tử tại 4 đơn vị: Bệnh viện đa khoa Tây Ninh, Bệnh viện Phục hồi chức năng, Trung tâm Y tế Thành phố Tây Ninh, Trung tâm Y tế Gò Dầu.

Không chỉ Tây Ninh, tỉnh Long An cũng đã có những nỗ lực trong việc chuyển đổi số trong ngành y tế. Sở Y tế Long An đã chỉ đạo các Trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố thường xuyên thực hiện việc rà soát, cập nhật hồ sơ sức khỏe điện tử của người dân trong tỉnh. Kết quả đạt được là đã có 97,91% nhân khẩu được tạo lập hồ sơ sức khỏe; và 92,87% lượt sử dụng thẻ căn trong khám, chữa bệnh.

Từ nay đến cuối năm 2025, ngành Y tế tỉnh Tây Ninh tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử và triển khai bệnh án điện tử tại các cơ sở khám, chữa bệnh nội trú trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, ngành cũng sẽ tập trung vào đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn khám, chữa bệnh; tham mưu điều chỉnh chính sách thu hút, đãi ngộ và đào tạo nguồn nhân lực y tế chất lượng cao về phục vụ cho tỉnh.

Song hành với đó, ngành đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị y tế hiện đại, triển khai bổ sung danh mục kỹ thuật mới, chuyên sâu phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh. Ngành cũng tạo điều kiện, khuyến khích và kêu gọi các nhà đầu tư quan tâm đầu tư phát triển bệnh viện, phát triển danh mục kỹ thuật chuyên sâu tại các bệnh viện tư nhân để góp phần củng cố y tế công lập nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân.

Chuyển đổi số y tế đang là một thách thức lớn đối với các bệnh viện chuyên sâu tại Việt Nam. Tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những khó khăn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế.

Một trong những thách thức lớn nhất là thay đổi tư duy và con người. GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng nền tảng công nghệ, cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên. Thực tế, nền tảng băng thông, hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa khai thác được do không thống nhất và chưa chuẩn hóa. Yếu tố quyết định, cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Với bệnh án điện tử, quy trình từ chuyên môn, quản lý phải được xây dựng chuẩn. Tuy nhiên, không phải đơn vị nào, cá nhân nào cũng mong muốn việc đó.

Bệnh viện lớn chậm chuyển đổi số do nhiều lý do. Hồ sơ bệnh án điện tử là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, đến nay, chỉ có 270 cơ sở thực hiện xong việc này, trong số này, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu. Từ thực tiễn, GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế. Mấu chốt vấn đề là “thay đổi tư duy”, trong khi thay đổi thói quen đơn vị càng lớn thì càng khó khăn.

Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau. Văn bản giấy không kết nối với nhau, muốn chuyển đổi số, sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối. Điều này đòi hỏi sự đầu tư và thay đổi lớn trong cách thức làm việc.

Chi phí đầu tư lớn cũng là một thách thức đối với các bệnh viện. Các chuyên gia tính toán, trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều. Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn.

Để đẩy nhanh chuyển đổi số y tế, các chuyên gia và lãnh đạo ngành y tế cần có những giải pháp và chính sách hỗ trợ cụ thể. Việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và điều trị y khoa là xu thế tất yếu, nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và hiệu quả quản lý y tế. Tham khảo thêm thông tin tại https://www.vietnamnet.vn/ và các nguồn tin cậy khác.

Trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng công nghệ vào ngành y tế đang mở ra những cơ hội to lớn trên toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, vẫn còn nhiều thách thức cần được vượt qua. Gần đây, trong một cuộc trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và định hướng cho quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế.

GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng để áp dụng hiệu quả Trí tuệ nhân tạo (AI) và Dữ liệu lớn (Big Data) vào hệ thống y tế Việt Nam, cần phải giải quyết ba thách thức chính. Thứ nhất, hạ tầng công nghệ, bao gồm nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ, vẫn chưa được chuẩn hóa. Thứ hai, dữ liệu trong ngành y tế có thể rất lớn, nhưng liệu chúng có phải là ‘dữ liệu sạch’ và có giá trị thực sự hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố then chốt, là con người. Con người thường có xu hướng làm những việc dễ và quen thuộc, và việc thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng đối với mỗi cá nhân.

Hiện tại, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đang tiến hành ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa đạt đến mức ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để vận hành hệ thống bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế.

Trong bối cảnh này, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng hợp tác là điều kiện tiên quyết. Với tư cách là một nước đang phát triển, Việt Nam không thể tự mình thực hiện mọi việc. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tích cực trong hợp tác quốc tế và đặc biệt nhấn mạnh đến nguồn lực quý giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang nắm giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu và tập đoàn lớn trên toàn thế giới.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình mà còn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Điều này giúp chúng ta cùng nhau phát triển và tiến bước trong cuộc cách mạng công nghệ này.

Trước những thách thức và triển vọng đó, việc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và các cơ sở y tế khác tại Việt Nam đẩy mạnh hợp tác quốc tế và trong nước là hết sức cần thiết. Thông qua hợp tác, Việt Nam có thể tiếp cận với công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm quản lý từ các nước khác, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và hiệu quả điều trị cho người bệnh.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có sự hỗ trợ và tham gia tích cực của các bên liên quan, bao gồm cả cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức y tế và doanh nghiệp công nghệ. Sự phối hợp và đồng thuận giữa các bên sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho việc áp dụng AI và Big Data trong y tế, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành y tế Việt Nam.

Triển khai bệnh án điện tử là một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số y tế, với mục tiêu nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và quản lý y tế. Tuy nhiên, quá trình triển khai đang gặp phải nhiều khó khăn về tài chính, nhân lực chuyên môn và hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là tại các bệnh viện tuyến huyện. Cử tri TP Hải Phòng đã kiến nghị Chính phủ ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ về nguồn lực và kỹ thuật để giúp các bệnh viện tuyến huyện triển khai hiệu quả bệnh án điện tử.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã phản hồi rằng Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quan trọng tạo hành lang pháp lý thúc đẩy chuyển đổi số y tế. Các văn bản này bao gồm Nghị quyết 193/2025, Nghị định 88/2025, Chỉ thị 07, đặt nền tảng cho chuyển đổi số y tế, hướng tới xây dựng hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh dựa trên công nghệ số.

Bộ Y tế đã ban hành Quyết định 1150 về kế hoạch triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, giao nhiệm vụ cho các đơn vị trực thuộc giải quyết các vấn đề về chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh trên hệ thống RIS-PACS. Thông tư 13/2025 của Bộ Y tế cũng đã hướng dẫn kỹ thuật triển khai bệnh án điện tử, cung cấp căn cứ pháp lý cho các cơ sở y tế thực hiện.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng xác định y tế là lĩnh vực ưu tiên chuyển đổi số, đề xuất đưa vào chương trình Chuyển đổi số quốc gia, hỗ trợ khám, chữa bệnh từ xa và đơn thuốc điện tử. Ngày 13-5, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 102/2025 quy định về quản lý dữ liệu y tế nhằm phát triển về hạ tầng dữ liệu y tế.

Tuy nhiên, tính đến ngày 22-7, cả nước mới có 283 trong tổng số hơn 1.500 cơ sở y tế đã triển khai bệnh án điện tử. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 07, giao Bộ Y tế chỉ đạo, đôn đốc 100% các bệnh viện trên toàn quốc phải triển khai bệnh án điện tử, hoàn thành trong tháng 9-2025. Với khối lượng công việc nhiều, phức tạp, đòi hỏi các đơn vị chức năng, bệnh viện phải quyết liệt để hoàn thành đúng lộ trình đề ra.