Bộ Chính trị đã đưa ra yêu cầu giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy. Trong kết luận số 183-KL/TW về triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Chính trị đã giao các cơ quan liên quan thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng.

Thứ nhất, các cơ quan chức năng sẽ tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức cấp xã. Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng bộ công cụ đánh giá hiệu quả công việc để làm thước đo chất lượng công chức, viên chức. Nhiệm vụ này cần hoàn thành trước ngày 31.8.2025.

Thứ hai, Bộ Nội vụ cùng các bộ, ngành liên quan sẽ nghiên cứu, ban hành hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành quy định về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy. Đối tượng bao gồm cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn và đã đủ tuổi nghỉ hưu. Ngoài ra, còn bao gồm cán bộ cấp xã trở lên đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động, chế độ bệnh binh và người lao động làm việc tại các Hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp huyện.

Bộ Tư pháp sẽ rà soát, tổng hợp và lấy ý kiến các bộ, ngành để đề xuất phương án hoàn thiện pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đáng chú ý, Bộ Chính trị yêu cầu các bộ, ban, ngành và địa phương chỉ đạo xử lý giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với các đối tượng cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy trước ngày 31.8.2025. Sau thời điểm này, việc giải quyết chế độ, chính sách sẽ kết thúc.

Như vậy, thời gian tới, các cơ quan chức năng sẽ tập trung vào việc giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy. đồng thời, các cơ quan cũng sẽ xây dựng và hoàn thiện pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk vừa đề xuất hoàn thiện chế độ, chính sách về tiền lương và phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy. Mục đích của việc này là nhằm đảm bảo nâng cao hiệu quả hoạt động sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Theo báo cáo của Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk, sau khi sắp xếp, số lượng công chức được giao ở cấp tỉnh là 2.579 người, cấp xã là 7.151 người. Tổng số viên chức trên địa bàn tỉnh sau khi sắp xếp là 53.098 người. Việc bố trí số lượng cấp phó của cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp thuộc UBND cấp tỉnh, cấp xã cơ bản được đảm bảo theo quy định, với tổng số cấp phó trên địa bàn tỉnh sau khi sắp xếp là 1.746 người.

Sau khi sắp xếp, các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và UBND các xã, phường đã triển khai bảo đảm thực hiện thủ tục hành chính, tổ chức tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính thông suốt, không để bị gián đoạn. Tuy nhiên, để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các Nghị định liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương hai cấp để địa phương có cơ sở tổ chức nghiên cứu, hướng dẫn, cụ thể hóa và triển khai đồng bộ, kịp thời.

Đồng thời, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk cũng đề nghị sớm ban hành hướng dẫn chung cho các địa phương trên cả nước về việc tiến hành triển khai điều chỉnh Quy hoạch tỉnh được phép triển khai ngay trong giai đoạn hiện nay hay chờ khi hoàn tất việc hợp nhất, sáp nhập tỉnh mới tiến hành điều chỉnh. Sở này cũng đề xuất nghiên cứu, rà soát, xây dựng và thực hiện cải cách chính sách tiền lương, hoàn thiện hướng dẫn về tiêu chuẩn chức danh, ngạch và chế độ, chính sách về tiền lương, phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk kiến nghị các bộ, ngành rà soát, ban hành các thông tư, các văn bản quy định pháp lý có liên quan và kịp thời, hướng dẫn, giải đáp các khó khăn, vướng mắc của địa phương khi bước đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Trong 6 tháng qua, Bộ Nội vụ đã tham mưu trình Chính phủ báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 về việc thực hiện cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội theo quy định tại Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội.

Bên cạnh đó, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cũng đề xuất sớm có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng hơn về thực hiện chế độ chính sách tiền lương được bảo lưu trong thời hạn 6 tháng. Việc hoàn thiện chế độ, chính sách về tiền lương và phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy là rất quan trọng, nhằm đảm bảo ổn định và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Nhiều tỉnh thành tại Việt Nam đã triển khai các chính sách hỗ trợ dành cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khi đến công tác tại các trung tâm hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau quá trình sắp xếp. Mục tiêu của những chính sách này là đảm bảo điều kiện làm việc và ổn định cuộc sống cho cán bộ, từ đó tạo động lực để họ yên tâm công tác và đóng góp vào sự thành công của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tỉnh Thái Nguyên là một trong những địa phương tiên phong trong việc triển khai chính sách hỗ trợ này. Hội đồng Nhân dân (HĐND) tỉnh đã thông qua Nghị quyết quy định về các chính sách hỗ trợ dành cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính của tỉnh. Theo nghị quyết, mức hỗ trợ tiền đi lại và hỗ trợ tiền thuê nhà đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động sẽ là 4.000.000 đồng/người/tháng. Đáng chú ý, khoản hỗ trợ này sẽ không được dùng để tính đóng, hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và không làm căn cứ tính các chế độ, phụ cấp khác.

Tỉnh Đắk Lắk cũng đã thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau sắp xếp. Mức hỗ trợ cụ thể đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh được thành lập theo Đề án sắp xếp các tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên bao gồm: hỗ trợ chi phí đi lại 2 triệu đồng/người/tháng; hỗ trợ tiền thuê nhà ở 3 triệu đồng/người/tháng; và hỗ trợ một lần với mức 2 triệu đồng/người.

Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã ban hành nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Kon Tum (cũ) về công tác tại trung tâm hành chính tỉnh Quảng Ngãi mới sau sắp xếp. Theo đó, cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý sẽ được bố trí nhà ở công vụ. Trong thời gian chờ bố trí, họ sẽ được hỗ trợ chi phí thuê nhà 2 tháng. Các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khác cũng sẽ được hỗ trợ điều kiện đi lại và thuê nhà ở, với mức hỗ trợ thuê nhà 2 triệu đồng/người/tháng, chi phí đi lại là 1,6 triệu đồng/người/tháng.

Những chính sách hỗ trợ này không chỉ thể hiện sự quan tâm, chia sẻ của các tỉnh đối với đội ngũ cán bộ, mà còn là bước đi cần thiết để ổn định tổ chức bộ máy, tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ yên tâm công tác và đóng góp vào sự thành công của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Việc triển khai các chính sách hỗ trợ này cũng cho thấy sự nỗ lực của các địa phương trong việc đảm bảo cuộc sống và tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Chuyển đổi số và cải cách hành chính đang là xu hướng tất yếu trong quá trình phát triển của đất nước. Tuy nhiên, việc luân chuyển công tác xa nhà của cán bộ, công chức sau sáp nhập tỉnh, thành đang đặt ra nhiều thách thức cho công tác tổ chức và quản lý nhân sự.

Theo TS Đoàn Văn Tình, Phó trưởng khoa Quản trị nhân lực, Học viện Hành chính và Quản trị công, việc điều chuyển nhân sự sau sáp nhập địa giới hành chính là một bài toán lớn. Để giải quyết vấn đề này, ông cho rằng các đơn vị có thể xem xét, cho phép cán bộ, công chức vừa luân chuyển công tác xa nhà sau sáp nhập tỉnh, thành, có thể làm việc dưới hình thức linh hoạt, làm từ xa. Việc này không chỉ giúp giảm áp lực đi lại, nâng cao sự hài lòng và động lực làm việc, mà còn tăng khả năng giữ chân nhân tài, tối ưu hóa nguồn lực, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và tăng cường khả năng ứng phó với các tình huống bất ngờ.

Giải pháp này đặc biệt phù hợp với các vị trí không yêu cầu hiện diện vật lý thường xuyên (như nghiên cứu, phân tích, lập kế hoạch), cán bộ có năng lực tự chủ cao, hoặc những trường hợp có hoàn cảnh gia đình đặc biệt. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, chúng ta cần có quy định rõ ràng, đầu tư đầy đủ về công nghệ và vẫn duy trì các buổi làm việc trực tiếp định kỳ để đảm bảo sự gắn kết và hiệu quả công việc.

Về trung và dài hạn, TS Đoàn Văn Tình cho rằng cần ưu tiên chính sách mua hoặc thuê nhà ở xã hội; hỗ trợ chuyển đổi trường học cho con em cán bộ luân chuyển công tác xa nhà. Đồng thời, các đơn vị cần phát triển hệ thống giao thông công cộng tích hợp một cách hiệu quả; cấp thẻ đi lại hoặc giảm giá vé trên 50% cho cán bộ. Quan trọng nhất là đơn giản hóa và số hóa các thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cán bộ và người dân; hoàn thiện chính sách nhân sự tổng thể.

ThS Nguyễn Tuấn Anh, công tác tại Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn, nhận định nhiều cán bộ luân chuyển công tác xa nhà vẫn chấp nhận hi sinh lợi ích cá nhân vì nhiệm vụ chung. Cần thường xuyên tổ chức các buổi gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo và cán bộ đi làm xa; đồng thời phát huy vai trò công đoàn, đoàn thể trong việc chăm lo đời sống tinh thần, tạo sự gắn kết, chia sẻ. Ngoài ra, cũng cần có những chính sách ưu tiên hỗ trợ về môi trường giáo dục, điều kiện học tập cho các gia đình cán bộ công chức có con nhỏ.

Nhiều tỉnh, thành đang trình đề xuất về các phương án hỗ trợ chi phí thuê nhà, di chuyển, chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội… cho cán bộ luân chuyển công tác xa nhà. Một số tỉnh, thành hiện đã thông qua các chính sách hỗ trợ. Chẳng hạn như Lâm Đồng vừa thông qua chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được hỗ trợ một lần tại thời điểm nhận công tác là 10 triệu đồng/người; hỗ trợ chi phí đi lại 2 triệu đồng/người/tháng (trong 12 tháng, trừ người có xe đưa đón); hỗ trợ tiền thuê chỗ ở 3 triệu đồng/tháng.

Công chức cấp tỉnh tăng cường đi công tác cấp xã được hỗ trợ một lần tại thời điểm nhận công tác với số tiền bằng 10 tháng lương cơ sở. Tại Đắk Lắk, đội ngũ cán bộ đi làm xa cũng được hỗ trợ 5 triệu đồng tháng/người chi phí đi lại, tiền thuê nhà và chi phí vận chuyển mức 2 triệu đồng/người.

Riên tại TPHCM, UBND thành phố đã kiến nghị Bộ Xây dựng rà soát, tổng hợp và trình Thủ tướng quyết định mở rộng nhóm đối tượng được bố trí nhà ở công vụ. Trong đó bao gồm cả những cán bộ, công chức, viên chức có hệ số phụ cấp chức vụ thấp hoặc không có, nhưng được điều động giữa TPHCM, Bình Dương cũ và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ và ngược lại. Thành phố cũng kiến nghị bổ sung tiêu chuẩn diện tích và định mức trang thiết bị nội thất nhà ở công vụ, nhằm đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu cho các đối tượng trên khi nhận nhiệm vụ tại địa phương mới.