Thành phố Hà Nội đang lên kế hoạch hỗ trợ người dân chuyển đổi từ xe máy xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ lên đến 3 triệu đồng cho xe có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên. Mức hỗ trợ cao hơn sẽ áp dụng cho hộ cận nghèo và hộ nghèo. Thành phố cũng đề xuất miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số cho phương tiện giao thông xanh.

Sở Xây dựng Hà Nội đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn. Dự thảo này đưa ra các chính sách hỗ trợ tài chính và ưu đãi, cũng như biện pháp hạn chế và điều tiết phương tiện gây ô nhiễm. Dự kiến, người dân có xe máy chạy xăng hoặc diesel đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên, sẽ được hỗ trợ 3 triệu đồng. Mức hỗ trợ 4 triệu đồng áp dụng với hộ cận nghèo và 5 triệu đồng với hộ nghèo. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa một xe đến hết năm 2030.

Thành phố cũng dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030. Các đơn vị dịch vụ công ích, đơn vị vận tải hành khách và vận tải hàng hóa, doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ dự kiến được hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất 3-5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm.

Hà Nội cũng sẽ thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026, và cấm xe máy sử dụng xăng trong vành đai 1 từ ngày 1/7/2026. Thành phố sẽ hạn chế ôtô cá nhân dùng xăng/diesel trong vành đai 2 từ ngày 1/1/2028, và mở rộng ra vành đai 3 từ ngày 1/1/2030. Từ năm 2035 đến 2050, thành phố sẽ hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh theo từng cấp độ. Hà Nội cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ áp dụng theo lộ trình nêu trên đối với xe phát thải gây ô nhiễm.

Để hỗ trợ phát triển hệ thống trạm sạc, UBND thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026. Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng dự kiến được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu. Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch. Thành phố khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức đối tác công tư PPP.

Chính quyền thành phố Hà Nội đang tích cực hoàn thiện dự thảo Nghị quyết với mục tiêu thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Dự kiến, nghị quyết này sẽ được trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét và thông qua tại kỳ họp vào tháng 9 năm 2025.

Một trong những chính sách nổi bật trong dự thảo nghị quyết là việc hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho người dân sở hữu xe máy chạy xăng hoặc diesel khi họ chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên. Cụ thể, mức hỗ trợ sẽ là 3 triệu đồng/xe đối với cá nhân, 4 triệu đồng/xe đối với hộ cận nghèo, và 5 triệu đồng/xe đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân sẽ được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030. Chính sách này nhằm khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.

Dự thảo cũng đề xuất hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3–5%/năm và hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm cho các đơn vị dịch vụ công ích, đơn vị vận tải hành khách và vận tải hàng hóa, cũng như doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp và tổ chức có thể đầu tư vào phương tiện giao thông xanh một cách dễ dàng hơn.

Ngoài ra, dự thảo còn đề xuất miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030. Chính sách này sẽ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân và doanh nghiệp khi chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông xanh.

Dự thảo nghị quyết cũng đề xuất lộ trình thí điểm và mở rộng vùng cấm phương tiện cá nhân chạy xăng/diesel. Theo đó, thành phố sẽ thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026, sau đó cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026 và trong Vành đai 2 từ ngày 1/1/2028. Đồng thời, hạn chế ô-tô cá nhân dùng xăng/diesel trong Vành đai 2 từ ngày 1/1/2028 và mở rộng ra Vành đai 3 từ ngày 1/1/2030. Từ năm 2035-2050, thành phố sẽ hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh theo từng cấp độ.

Để đạt được mục tiêu trên, Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026 và tối thiểu 30% chỗ đỗ tại dự án mới phải có trụ sạc. Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu.

Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch. Thành phố khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức PPP (đối tác công-tư) và sẽ được ưu tiên giao đất và hỗ trợ 100% tiền thuê đất tại các vị trí quy hoạch đến hết năm 2033.

Hà Nội đang lên kế hoạch giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường bằng cách tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện vào trung tâm thành phố. Dự kiến, từ năm 2027, thành phố sẽ tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện lên 10%, năm 2028 là 20% và đến 2030, tỷ lệ này sẽ tăng lên 60%. Điều này nhằm thực hiện chỉ thị của Thủ tướng về việc giảm thiểu xe máy chạy bằng xăng.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia giao thông – đô thị, cho rằng việc hạn chế xe cá nhân, phương tiện chạy bằng xăng, dầu ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là cần thiết. Tuy nhiên, cần có cách làm phù hợp để cư dân toàn thành phố dần từ bỏ xe cá nhân và chuyển đổi sang xe điện.

Ông Thuỷ đề xuất Hà Nội cần hỗ trợ người dân một khoản tiền đủ để thay đổi phương tiện. Khoảng 200 tỉ đồng sẽ cần được bỏ ra để hỗ trợ người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ cho mỗi phương tiện là 15 triệu đồng. Ông Thuỷ cũng nhấn mạnh rằng Hà Nội cần tăng cường đầu tư các tuyến metro xuyên tâm, hướng tâm và nâng cao tỷ lệ đúng giờ của các tuyến xe buýt. Điều này sẽ giúp người dân chủ động thời gian và thu hút được lượng khách tham gia.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, khẳng định sẽ nghiên cứu những chương trình, kế hoạch tổng thể để triển khai Chỉ thị của Thủ tướng. Theo đó, TP sẽ nghiên cứu một cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện phù hợp nhất cho nhân dân, đặc biệt là người sử dụng phương tiện chạy bằng xăng dầu trong khu vực Vành đai 1.

Hà Nội cũng sẽ đẩy nhanh các dự án metro, cấu trúc lại hệ thống xe buýt… cố gắng nâng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng trước mắt cho Vành đai 1 lên gấp đôi so với tỉ lệ chung của toàn TP, bảo đảm 40%. Việc này sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và cải thiện giao thông tại Hà Nội.

Để đạt được mục tiêu này, Hà Nội cần có lộ trình cụ thể và thực hiện đồng bộ các giải pháp. Thành phố cần tăng cường đầu tư vào hạ tầng giao thông và hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe điện. Đồng thời, cần nâng cao ý thức của người dân về vấn đề bảo vệ môi trường và sử dụng phương tiện giao thông sạch.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn giúp Việt Nam giảm sự phụ thuộc vào xăng dầu nhập khẩu. Điều này sẽ giúp nền kinh tế trở nên bền vững hơn.