Một phát hiện địa chất quan trọng gần đây tại Trung Quốc đã hé lộ những bí mật mới về mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới, tọa lạc tại khu tự trị Nội Mông Cổ. Đây không chỉ là một sự kiện làm dậy sóng trong cộng đồng khoa học mà còn có tiềm năng thay đổi cách tiếp cận tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21.

Đất hiếm, được mệnh danh là ‘vàng công nghiệp’ và ‘vàng chiến lược’ của thời đại mới, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất nhiều sản phẩm công nghệ cao như pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và các hệ thống vũ khí tối tân. Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác, với trữ lượng chiếm gần 40% toàn cầu và 90% trữ lượng của Trung Quốc, đã trở thành một điểm nóng trong lĩnh vực khai thác và nghiên cứu đất hiếm.

Câu chuyện về mỏ đất hiếm này bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ của Đại học Bắc Kinh, Đinh Đạo Hành, đã phát hiện ra dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Đại học Bắc Kinh, đã xác định rằng các mẫu đá tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực cao. Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm, giúp đất nước này trở thành thế lực thống trị trong ngành công nghiệp này.

Mới đây, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances đã tiết lộ một thông tin gây bất ngờ: phần lớn tài nguyên đất hiếm tại Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định trước đây, mà thực sự có nguồn gốc từ một đợt hoạt động magma diễn ra cách đây chỉ 430 triệu năm. Phát hiện này mở ra một hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay không nằm ở việc tìm kiếm trữ lượng mới mà là công nghệ tách chiết đất hiếm, vốn được xem là bí quyết của Trung Quốc trên quy mô công nghiệp. Với việc Bắc Kinh nắm quyền kiểm soát phần lớn đất hiếm thế giới, nhiều nước phát triển đang phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm kiếm nguồn thay thế và đầu tư vào việc khai thác trong nước.

Trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua năng lượng xanh đang leo thang, đất hiếm không chỉ còn là một vấn đề kỹ thuật mà đã trở thành một vấn đề chiến lược, liên quan đến lợi ích sống còn của các quốc gia. Do đó, việc Trung Quốc nắm giữ ‘mật mã’ địa chất mới này tại Bạch Vân Ngao Bác không chỉ là một phát hiện khoa học mà còn là một yếu tố then chốt trong việc định hình tương lai của ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu.

Trong một thông báo mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tiết lộ rằng nước này sẽ giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Indonesia. Cụ thể, thuế nhập khẩu sẽ giảm từ 32% xuống còn 19%. Thông báo này được ông Trump đưa ra sau khi đạt được một thỏa thuận thương mại sơ bộ với Indonesia. Ông Trump cho biết thỏa thuận này sẽ giúp Mỹ có quyền tiếp cận thị trường Indonesia, điều mà trước đây chưa từng có.

Ngoài ra, theo thỏa thuận, Indonesia cũng cam kết mua 15 tỷ USD năng lượng từ Mỹ, 4,5 tỷ USD nông sản và 50 máy bay Boeing. Thông tin này đã được ông Trump chia sẻ với các phóng viên bên ngoài Nhà Trắng. Trước đó, Bộ trưởng Điều phối Các vấn đề kinh tế Indonesia Airlangga Hartarto cho biết nước này đã đề xuất giảm thuế với hàng xuất khẩu chủ chốt của Mỹ xuống gần 0%. Indonesia cũng muốn Mỹ giảm thuế ưu đãi cho hàng xuất khẩu chủ lực của họ như điện tử, dệt may và giày dép.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ, ông Howard Lutnick, cho biết Indonesia sẽ gỡ bỏ thuế đối với hàng hóa của Mỹ như một phần của thỏa thuận này. Động thái này được xem là một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường quan hệ thương mại giữa hai nước. Indonesia hiện là một trong 25 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, với tổng kim ngạch thương mại 2 chiều đạt hơn 38 tỷ USD trong năm 2024.

Thặng dư thương mại hàng hóa của Mỹ với Indonesia trong năm ngoái đạt 17,9 tỷ USD. Việc giảm thuế nhập khẩu và tăng cường tiếp cận thị trường Indonesia được kỳ vọng sẽ giúp tăng cường xuất khẩu của Mỹ và tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới cho các doanh nghiệp Mỹ. Tuy nhiên, các chi tiết cụ thể của thỏa thuận vẫn chưa được công bố.

Các chuyên gia kinh tế dự đoán rằng thỏa thuận này có thể mang lại nhiều lợi ích cho cả hai nước, giúp tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư giữa Mỹ và Indonesia. Tuy nhiên, họ cũng lưu ý rằng việc thực hiện thỏa thuận sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả việc ratification của Quốc hội Mỹ và việc triển khai các quy định cụ thể.

Indonesia là một trong những nền kinh tế lớn nhất ở Đông Nam Á, với dân số hơn 270 triệu người. Nước này có tiềm năng trở thành một thị trường lớn cho hàng hóa và dịch vụ của Mỹ, đặc biệt là trong các lĩnh vực như năng lượng, nông sản và hàng không.