Thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động vào ngày thứ Sáu, 01/08, khi các nhà đầu tư phải cân nhắc giữa những tín hiệu suy yếu của nền kinh tế và quyết định điều chỉnh thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Kết thúc phiên giao dịch, các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm mạnh.

Chỉ số Dow Jones giảm 542,40 điểm, tương đương 1,23%, xuống còn 43.588,58 điểm. Đây là mức giảm mạnh nhất của chỉ số này kể từ ngày 13/06/2025. Chỉ số S&P 500 cũng giảm 1,60%, xuống còn 6.238,01 điểm, đánh dấu phiên tồi tệ nhất kể từ ngày 21/05/2025. Chỉ số Nasdaq Composite mất 2,24%, còn 20.650,13 điểm, chứng kiến phiên giảm mạnh nhất kể từ ngày 21/04/2025.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là báo cáo việc làm tháng 7/2025. Theo đó, nền kinh tế Mỹ chỉ tạo ra thêm 73.000 việc làm trong tháng trước, thấp hơn nhiều so với dự báo tăng 100.000 việc làm từ các chuyên gia kinh tế. Điều này cho thấy thị trường lao động đã suy yếu trong một thời gian.

Nhóm cổ phiếu ngân hàng chịu tác động mạnh do lo ngại về sự chậm lại của nền kinh tế có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng. Cổ phiếu của các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase, Bank of America và Wells Fargo đều sụt giảm đáng kể.

Những con số này làm tăng khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể hạ lãi suất sớm hơn dự kiến để hỗ trợ nền kinh tế. Hiện tại, thị trường dự báo có xác suất 86% Fed sẽ hạ lãi suất vào tháng 9/2025 sau báo cáo việc làm. Điều này cho thấy một sự đảo ngược so với ngày 30/07, khi mức xác suất này giảm mạnh sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu rằng ngân hàng trung ương cần chờ đợi và đánh giá tác động của thuế quan đối với lạm phát trước khi hạ lãi suất.

Ngoài ra, việc Tổng thống Trump áp dụng mức thuế mới dao động từ 10% đến 41% cũng ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Theo Nhà Trắng, hàng hóa được trung chuyển để tránh thuế quan sẽ phải đối mặt với mức thuế bổ sung 40%. Canada, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 35%, tăng so với mức 25% trước đó.

Bên cạnh đó, đợt bán tháo các cổ phiếu công nghệ lớn cũng gây áp lực lên các chỉ số chính vào ngày thứ Sáu. Cổ phiếu Amazon sụt hơn 8% sau khi gã khổng lồ thương mại điện tử đưa ra dự báo thu nhập hoạt động yếu kém cho quý hiện tại. Cổ phiếu Apple cũng mất 2,5%.

Tóm lại, thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động và khó khăn vào ngày thứ Sáu, với các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm mạnh do những lo ngại về nền kinh tế và chính sách thuế quan.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã quyết định duy trì lãi suất tham chiếu ở mức 2% trong cuộc họp ngày 24/7, đánh dấu việc chấm dứt chuỗi 8 lần giảm lãi suất liên tiếp kể từ tháng 6/2024. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Liên minh châu Âu (EU) đang tích cực đàm phán thỏa thuận thương mại với Mỹ, một yếu tố quan trọng có thể ảnh hưởng đến các quyết định tiếp theo của ECB.

Môi trường kinh tế hiện tại được ECB mô tả là rất bất ổn, đặc biệt là do căng thẳng thương mại leo thang. Tuy nhiên, lạm phát của khu vực đồng euro đã đạt mục tiêu của ECB là 2% vào tháng trước. Các quan chức ECB cho biết nỗ lực hạ nhiệt lạm phát đã gần như hoàn tất, và hiện tại, ECB đang hướng đến việc đưa lãi suất về mức trung tính, không kích thích cũng như không kiềm chế tăng trưởng kinh tế.

Trước những tín hiệu tích cực về lạm phát, ECB vẫn tỏ ra cảnh giác với các thay đổi trong triển vọng trung hạn. Một trong những yếu tố quan trọng đang được ECB theo dõi chặt chẽ là khả năng đạt được thỏa thuận thương mại giữa EU và Mỹ. Tuy nhiên, triển vọng của thỏa thuận này vẫn còn thiếu chắc chắn và đang được xem xét kỹ lưỡng.

Mỹ hiện là đối tác đầu tư và thương mại lớn nhất của EU, với kim ngạch xuất khẩu 503 tỷ euro (khoảng 590 tỷ USD) hàng hóa sang Mỹ trong năm ngoái. Thuế nhập khẩu mà EU phải chịu khi bán hàng sang Mỹ hiện tại là 30%. Do đó, các chuyên gia dự đoán rằng ECB có thể sẽ chờ đợi các dự báo tăng trưởng và lạm phát mới, dự kiến được công bố vào tháng 9, trước khi tiếp tục thực hiện các hành động điều chỉnh lãi suất tiếp theo.

Trong khi đó, ECB cũng đang theo dõi sát sao các diễn biến kinh tế toàn cầu và phản ứng của các nền kinh tế lớn khác. Đặc biệt, các quyết định về lãi suất của ECB sẽ có tác động trực tiếp đến khu vực đồng euro và các quốc gia thành viên.

Nhìn chung, quyết định giữ nguyên lãi suất của ECB phản ánh nỗ lực của cơ quan này trong việc cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và duy trì sự ổn định kinh tế. Đồng thời, ECB cũng đang theo dõi các yếu tố bên ngoài như thỏa thuận thương mại giữa EU và Mỹ, điều có thể ảnh hưởng đến các quyết định chính sách trong tương lai.

Chính sách thuế quan của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể mang lại cho ngân sách nước này một khoản thu khổng lồ ước tính lên đến 2.700 tỷ USD trong thập kỷ tới. Đây là đánh giá mới được đưa ra bởi Morgan Stanley, một trong những tổ chức tài chính hàng đầu trên thế giới.

Chiến lược thuế quan mới được áp dụng gần đây có thể được ví như một bức tranh ghép mảnh phức tạp, với mỗi mảnh đại diện cho một ngành hàng, một đối tác thương mại khác nhau. Kết quả tạo nên một tổng thể đa sắc và khó đoán định. Morgan Stanley chỉ ra rằng chính quyền của ông Trump đã có một sự chuyển biến quan trọng trong chiến lược thuế quan, từ việc áp dụng mức thuế đồng loạt cho toàn bộ hàng nhập khẩu sang chiến lược đánh thuế có chọn lọc – theo từng quốc gia, từng nhóm hàng hóa.

Sự thay đổi này đã khiến chính sách thuế trở nên phức tạp và tác động đến thị trường theo nhiều cách khác nhau. Hiện tại, 21% tổng kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ được miễn thuế. Tuy nhiên, mức độ miễn trừ rất khác nhau giữa các đối tác thương mại. Ví dụ, 30% hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) và 64% từ Malaysia được miễn thuế. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc chịu mức thuế tương ứng là 50% và 30%, chủ yếu trong lĩnh vực ô tô và linh kiện.

Ngoài ra, việc áp thuế cũng không thống nhất về thời điểm. Một số mức thuế được áp dụng ngay lập tức, trong khi một số khác bị trì hoãn hoặc thay đổi theo tiến trình đàm phán. Điều này khiến tác động của chính sách thuế trở nên khó lường hơn bao giờ hết.

Theo tính toán của Morgan Stanley, nếu chính sách thuế quan hiện tại được duy trì với mức thu như hiện tại, Kho bạc Mỹ có thể thu tới 2.700 tỷ USD trong 10 năm tới. Đây là một con số chưa từng có tiền lệ trong lịch sử. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro lạm phát. Kể từ đầu năm 2025, đồng USD đã mất giá 10%, trong khi thuế quan leo thang có thể đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh. Điều này trực tiếp tạo áp lực lên lạm phát và biên lợi nhuận của các doanh nghiệp.

Không phải tất cả các ngành đều bị tác động tiêu cực bởi chính sách thuế quan này. Các công ty công nghệ có thể hưởng lợi từ đồng USD yếu, nhưng các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như những công ty phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu lại đang đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh và rủi ro gián đoạn sản xuất.

Chính sách thuế hiện tại giống như một mê trận, rất động, rất linh hoạt – và cũng rất bất định. Khi cuộc chơi thuế quan bước sang giai đoạn phức tạp hơn, giới đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi ngân sách Nhà nước có thể bội thu, nhưng đổi lại là áp lực ngày càng lớn đè lên vai chính người dân.

Nhiều doanh nghiệp đang đối mặt với khó khăn trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nửa đầu năm 2025 đối mặt với nhiều bất ổn. Mặc dù số liệu từ Cục Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 219,83 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước, và tăng trưởng GDP ghi nhận mức cao nhất trong 15 năm qua, đạt 7,52%, nhưng các doanh nghiệp trực tiếp tham gia thị trường vẫn tỏ ra e dè.

Trong hội thảo ‘Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp’ do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn và Viện Sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức ngày 18/7, ông Lê Phụng Hào, Chủ tịch Công ty Global AAA Consulting, cho biết trong 10 doanh nghiệp ông quan sát thì có đến 6-7 doanh nghiệp có tâm lý e dè, tiêu cực trước bối cảnh kinh doanh hiện nay.

Theo ông Hào, dù con số xuất khẩu 6 tháng đầu năm có tăng, nhưng chủ yếu là tranh thủ thời điểm chính sách thuế quan của Mỹ chưa có hiệu lực. Hiện nay, mức thuế bình quân khoảng 20%, thậm chí lên đến 40% với hàng hóa trung chuyển. Đây là rào cản lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất và đóng góp tỷ trọng cao trong GDP.

Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch HĐQT CTCP Secoin, cũng đồng tình rằng nhiều doanh nghiệp đang dần hụt hơi. Không ít doanh nghiệp đã mất đơn hàng do rào cản thuế quan. Thêm vào đó, chính sách từ Mỹ và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc, châu Á của các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU khiến môi trường kinh doanh thêm bất ổn.

Về động lực trong nước là đầu tư công, dù Chính phủ thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt, nhưng tiến độ giải ngân vẫn rất chậm. Trong hơn 5 tháng đầu năm, TP.HCM mới giải ngân được hơn 10% vốn đầu tư công. Nhiều dự án hạ tầng giao thông, kênh rạch, trường học, bệnh viện tại TP.HCM vẫn đang gặp vướng mắc pháp lý.

Tuy nhiên, nhìn về 6 tháng còn lại của năm, ông Đinh Hồng Kỳ cho rằng doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội phát triển khi thị trường trong nước tiếp tục ghi nhận những điểm sáng. Đặc biệt, đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ, trong đó có việc cải thiện hạ tầng, nhất là khu vực phía Nam.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp đang từng bước tái cấu trúc mô hình hoạt động, chuyển từ tư duy tuyến tính sang tư duy hệ sinh thái mở, giúp giảm phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Các xu hướng như chuyển đổi số và ứng dụng AI cũng mở ra không gian tối ưu trong vận hành, phát triển sản phẩm mới và tiếp cận thị trường theo mô hình mới.

Dù vậy, doanh nghiệp vẫn kỳ vọng có thêm các chính sách hỗ trợ dài hạn từ Chính phủ, đặc biệt là tinh thần vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị nhằm hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế chung.

Nhìn trong một bức tranh tổng thể toàn bộ khu vực doanh nghiệp, bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Tài chính), vẫn giữ quan điểm tích cực. Theo bà, khi doanh nghiệp đã nhận diện rõ các thách thức thì cũng đồng nghĩa với việc có sự chủ động hơn trong xây dựng kịch bản ứng phó, từ đó giảm rủi ro và nâng cao khả năng nắm bắt cơ hội.

Trong kịch bản tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8,3-8,5% mà Thủ tướng Chính phủ mới đưa ra, khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ trở thành một động lực tăng trưởng mới, bên cạnh các trụ cột truyền thống. Dự kiến trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 101 tỷ USD cho 6 tháng cuối năm, khu vực tư nhân có thể đóng góp tới 60 tỷ USD, tương đương hơn 50%. Đây là con số rất lớn, phản ánh rõ kỳ vọng vào khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Giá vàng thế giới có thể tiếp tục xu hướng tăng mạnh trong thời gian tới và thậm chí đạt mốc 4.000 USD/ounce, tương đương 128 triệu đồng/lượng, vào cuối năm nay. Tuy nhiên, cũng có khả năng mức tăng trưởng cả năm chỉ ở mức một chữ số, tùy thuộc vào mức độ tác động từ các rủi ro địa chính trị và kinh tế vĩ mô đến các động lực chính của kim loại quý này.

Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) nhận định giá vàng sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng kỷ lục, với mức tăng 26% tính theo đồng USD trong nửa đầu năm 2025. Trong phiên giao dịch trên thị trường New York vào rạng sáng ngày 17/7, giá vàng đã biến động mạnh. Sau khi giảm xuống mức 3.320 USD/ounce, giá vàng đã tăng mạnh lên mức 3.370 USD/ounce trước khi giảm trở lại dưới ngưỡng 3.350 USD/ounce.

Nguyên nhân của sự biến động này là do giới đầu tư lo ngại về khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell. WGC cũng đưa ra các kịch bản cho giá vàng trong nửa cuối năm 2025. Nếu không có nhiều bất thường về chính sách kinh tế và địa chính trị, giá vàng có thể tăng thêm 5%. Tuy nhiên, nếu điều kiện kinh tế và tài chính xấu đi, nhu cầu trú ẩn an toàn có thể tăng đáng kể, đẩy giá vàng tăng thêm 10-15% từ mức hiện tại.

Ở chiều ngược lại, khi các xung đột được giải quyết trên diện rộng và bền vững, giá vàng có thể giảm 12-17% trong nửa cuối năm. Tuy nhiên, khả năng này khó có thể xảy ra trong bối cảnh hiện nay. WGC cũng lưu ý rằng hiệu suất của vàng trong hơn nửa đầu năm 2025 là một kỷ lục, với giá vàng đã tăng 27,6% từ đầu năm tới sáng ngày 17/7.

Các nhà phân tích cho biết mặc dù dự kiến sẽ có một số tiến triển trong các cuộc đàm phán thương mại, nhưng môi trường kinh doanh có thể sẽ vẫn bất ổn trong thời gian còn lại của năm. Nhìn chung, căng thẳng địa chính trị – đặc biệt là giữa Mỹ và Trung Quốc – có thể vẫn ở mức cao, góp phần tạo nên một thị trường không chắc chắn.

Theo dự báo của WGC, khả năng cao, giá vàng sẽ tăng 0-5% so với mức hiện tại, qua đó đưa mức tăng cả năm lên 25-30%. Các chỉ báo kỹ thuật cho thấy giai đoạn tích lũy của vàng trong vài tháng qua là một sự tạm dừng lành mạnh, giúp giảm bớt tình trạng quá mua trước đó và có khả năng tạo tiền đề cho đà tăng giá mới.