Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050, câu hỏi về cách tăng trưởng kinh tế nhanh mà vẫn bền vững đang được quan tâm rộng rãi. Làm thế nào để Việt Nam có thể tạo ra một con đường riêng, thông minh và bao trùm, mà không sao chép mô hình của phương Tây? Tại buổi đối thoại giữa Thủ tướng Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp tại Hà Nội ngày 31/5, một bản đề xuất mang tên ‘Nền kinh tế tầm thấp’ – Low Altitude Economy đã được đưa ra.

Bản đề xuất này không chỉ mang theo kỳ vọng của doanh nghiệp mà còn là chỉ báo một ‘thiết kế tương lai’ cho mô hình tăng trưởng quốc gia. ‘Nền kinh tế tầm thấp’ đề cập đến việc sử dụng máy bay không người lái để thực hiện các hoạt động kinh tế trên không trong phạm vi không phận dưới 1.000 m. Các hoạt động này bao gồm phát triển nông nghiệp, chở người, hàng hóa, bay tầm thấp, du lịch hàng không, điều trị y tế khẩn cấp, giao đồ ăn và nhiều hoạt động khác.

Ông Nguyễn Thái Việt Huy, một trong những người đề xuất ý tưởng, cho biết rằng ‘bay thấp’ không chỉ là một cơ hội phát triển vượt trội trong ‘nền kinh tế tầm thấp’, mà còn là một triết lý phát triển mới. Thay vì tập trung vào đô thị bay hay không gian vũ trụ vốn đòi hỏi hạ tầng và nguồn lực đầu tư rất lớn, Việt Nam có thể kiến tạo một con đường riêng – thực dụng, hiệu quả và bền vững – bằng cách làm chủ vùng không gian gần mặt đất.

Theo ông Trần Thiên Phương, có 3 lĩnh vực trọng điểm cần được ưu tiên thí điểm có kiểm soát để thúc đẩy nền kinh tế tầm thấp tại Việt Nam: Vận tải và dịch vụ hàng không tầm thấp; Nông nghiệp thông minh và giám sát môi trường; Công nghiệp UAV và hệ sinh thái công nghệ liên quan. Ông cũng đề xuất hàng loạt chính sách đặc thù, bao gồm ban hành khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát cho UAV dân sự tại một số địa phương trọng điểm, và miễn thuế nhập khẩu linh kiện, phụ kiện UAV.

Ông Phương cũng kiến nghị Chính phủ ưu tiên ban hành quy định ghi nhãn hàng ‘Made in Vietnam’ và ‘Make in Vietnam’ cho UAV và thiết bị AIoT trong sớm nhất có thể. Cuối cùng, về vấn đề không phận bay, rào cản lớn nhất đối với sự phát triển của nền kinh tế tầm thấp của Việt Nam là sự kiểm soát chặt chẽ không phận của Bộ quốc phòng Việt Nam. Các quốc gia có nền kinh tế tầm thấp phát triển đều trải qua quá trình chuyển đổi quản lý một phần không phận từ quân sự sang dân sự.

Hiện tại, việc triển khai nền kinh tế tầm thấp tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức, nhưng với sự quan tâm và ủng hộ của Chính phủ, các doanh nghiệp và chuyên gia đang kỳ vọng vào một tương lai phát triển mới và bền vững cho đất nước. Để biết thêm thông tin về chính sách và hoạt động của Chính phủ Việt Nam, vui lòng truy cập trang web chính thức của Chính phủ.

Một loại vũ khí bí ẩn của Ukraine đã xuất hiện trong truyền thông, với hình ảnh cho thấy khả năng tàng hình cao và có thể tác động tới chiến dịch quân sự của Nga. Hình ảnh này đã được đăng tải trên mạng internet những ngày gần đây, đánh dấu lần xuất hiện thứ hai của loại vũ khí này.

Loại vũ khí bí ẩn này là một chiếc UAV (Unmanned Aerial Vehicle) tấn công tàng hình, có cấu trúc dạng cánh bay không có thân riêng biệt và được đẩy bằng động cơ phản lực. UAV này được sơn màu đen và có khả năng tàng hình rất cao, giúp nó vượt qua các hệ thống phòng không của đối thủ để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Ukraine đã gia tăng các vụ tấn công vào cơ sở quân sự, nhà máy vũ khí, điểm hậu cần của Nga gần đây. Kiev tin rằng các cuộc tấn công này có thể làm gián đoạn việc Nga vận hành chiến dịch quân sự đặc biệt, làm chậm đà tiến của Moscow.

Thông tin về chiếc UAV bí ẩn này vẫn chưa rõ ràng, nhưng một chiếc UAV màu đen từng rơi ở Nga hồi tháng 6/2024 dài khoảng 3m. Nếu nó mang được lượng nhiên liệu tương đương UAV tấn công Shahed của Nga, vốn có kích thước tương đương, thì có thể nó đủ khả năng bay hàng trăm km.

Ngoài ra, Ukraine còn có một loại UAV phản lực khác lớn hơn một chút, cũng mang cấu trúc cánh bay, đã từng xuất hiện vài lần trên mạng xã hội từ năm ngoái. Điểm khác biệt chính giữa hai mẫu UAV tàng hình, ngoài kích thước, là ở đuôi: mẫu lớn hơn có một cánh đuôi đứng, trong khi mẫu nhỏ hơn có 2.

Rõ ràng, cả hai mẫu UAV tàng hình này chỉ tồn tại với số lượng rất ít, có lẽ do chi phí và độ phức tạp cao hơn so với các loại UAV khác. Loại UAV tấn công chính của Lực lượng Tác chiến Không người lái Ukraine (USF) là mẫu An-196, cánh thẳng và dùng cánh quạt.

Việc UAV tàng hình xuất hiện ít có thể hàm ý rằng USF chỉ triển khai chúng cho những nhiệm vụ khó khăn nhất, nơi UAV cần xâm nhập qua các lớp phòng không dày đặc của Nga. Trong cuộc đua công nghệ này, Nga cũng sở hữu những mẫu UAV tàng hình uy lực, ví dụ như Okhotnik dài tới 14m.

Theo giới quan sát, thách thức với cả Ukraine và Nga không phải là làm ra vài chiếc UAV có khả năng tránh radar, mà là làm ra nhiều chiếc. Đây là một cuộc chiến tiêu hao và bên nào có được số lượng lớn vũ khí sẽ là bên có ưu thế. Đây không phải là một nhiệm vụ dễ dàng vì chi phí sản xuất UAV tàng hình đắt đỏ hơn so với UAV thông thường.

Nga vừa tiết lộ những hình ảnh và video ghi lại hoạt động sản xuất bên trong nhà máy UAV Geran, một loại máy bay không người lái (UAV) được biết đến với tên gọi Shahed ở Ukraine và phương Tây. Việc công bố này nhằm mục đích phô diễn năng lực sản xuất quốc phòng vượt trội của Moscow. Những hình ảnh này tập trung vào loại UAV cảm tử Geran, trong bối cảnh Nga đang tăng cường các cuộc tấn công bằng UAV vào Ukraine.

Đợt leo thang mạnh mẽ trong các cuộc tấn công bằng UAV của Nga diễn ra đồng thời với việc công bố hình ảnh. Ngày 9/7, Moscow đã tiến hành đợt oanh kích bằng đường không lớn nhất kể từ đầu cuộc chiến, với tổng cộng 741 UAV và tên lửa được phóng chỉ trong một đêm. Các nhà phân tích nhận định rằng Nga có thể sớm đạt khả năng phóng từ 1.000 đến 2.000 UAV mỗi ngày, với mục tiêu làm quá tải hệ thống phòng không của Ukraine và bào mòn sự hỗ trợ quân sự từ phương Tây.

Chiến lược của Nga tập trung vào việc áp đảo bằng số lượng UAV, khai thác sự bất cân xứng về chi phí tấn công và đánh chặn, và kéo giãn nguồn lực của Ukraine lẫn NATO đến điểm gãy. Những hình ảnh và video ghi lại bên trong nhà máy Yelabuga ở Tatarstan cho thấy năng lực sản xuất UAV của Nga. Nhà máy này cách Ukraine hơn 1.300km và được cho là đang sản xuất hơn 5.000 chiếc Geran mỗi tháng, với tổng cộng 18.000 chiếc được chế tạo trong nửa đầu năm 2025.

Nhà máy Yelabuga được xây dựng dưới lòng đất, tăng khả năng chống chịu trước các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine. Video cho thấy các xưởng đúc, dây chuyền lắp ráp, phân xưởng điện tử, tất cả đều nằm bên dưới các kết cấu kiên cố như pháo đài. Mặc dù nằm xa tiền tuyến, Yelabuga vẫn nhiều lần bị UAV Ukraine tập kích. Tuy nhiên, bất chấp các đợt tấn công, hoạt động sản xuất dường như không bị ảnh hưởng nghiêm trọng, với giới chức khẳng định nhà máy vẫn “vận hành ổn định”.

UAV Geran được thiết kế để thực hiện các cuộc tấn công tầm xa của Nga. Phiên bản tiêu chuẩn có chiều dài 3,5m, sải cánh 2,5m, khối lượng vào khoảng 200kg, đầu đạn nặng 50kg, tầm bay tối đa 1.800km và tốc độ tối đa 300km/h. Mặc dù có chi phí tương đối thấp, khoảng 35.000-50.000 USD/chiếc, UAV Geran vẫn gây áp lực lớn lên hệ thống phòng không của Ukraine. Trong khi đó, một quả tên lửa đánh chặn Patriot có giá hơn 5 triệu USD.

Nga đã không ngừng cải tiến UAV Geran trong thời gian qua với các phiên bản uy lực hơn, tầm bay cao hơn, tốc độ nhanh hơn, thậm chí được cho trang bị đầu đạn nhiệt áp. Các cải tiến này khiến UAV trở nên khó đánh chặn, phá hủy mục tiêu hiệu quả hơn phiên bản cũ. Việc Nga hé lộ hoạt động sản xuất UAV quy mô công nghiệp, có khả năng đặt ngầm, khó bị phá hủy, truyền tải thông điệp rõ ràng rằng Nga đã sẵn sàng cho một cuộc chiến tiêu hao kéo dài với đối thủ và họ đang chiếm ưu thế lớn.