Hiện nay, việc lựa chọn ngành nghề của nhiều bạn trẻ bị chi phối bởi những định kiến về giới, danh tiếng, thu nhập… Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai cá nhân mà còn lãng phí nguồn lực xã hội.

Theo bản tin thị trường lao động quý 2-2025 của Bộ Nội vụ, số người thất nghiệp trong quý 2-2025 đã tăng lên 1,06 triệu người, cao hơn 25.000 người so với quý trước và tăng khoảng 13.300 người so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên cũng tăng thêm 0,26%, mặc dù các công ty tăng tuyển dụng.

Nghịch lý này đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có việc chọn ngành nghề ở giới trẻ hiện nay. Nhiều học sinh và phụ huynh đặt quá nặng yếu tố thu nhập, cho rằng nghề dễ giàu mới đáng học nên đổ xô vào các ngành được cho là ‘hot’ trên thị trường lao động, dẫn đến cầu vượt quá cung. Văn hóa Á Đông cũng khiến một số phụ huynh, học sinh có những định kiến về giới khi chọn ngành nghề. Nhiều bạn trẻ đã từ bỏ ước mơ về ngành học vì lo sợ áp lực giới tính trong thời gian học, cũng như quá trình tìm việc sau này.

Các nhà nghiên cứu tâm lý học phát triển và khoa học thần kinh khẳng định năng lực nghề nghiệp không phân biệt giới, mà là do định hướng xã hội. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ chọn ngành trái sở thích chỉ vì muốn vào trường ‘top’. Lấy tên trường làm thước đo thành công là một cách hiểu sai về thương hiệu giáo dục. Điều này xuất phát từ tâm lý sính danh tiếng, hiệu ứng truyền thông về những bảng xếp hạng các cơ sở giáo dục đại học.

Tư duy trọng bằng cấp cũng khiến nhiều bạn không mặn mà với cao đẳng nghề. Trong khi các nước phát triển coi trọng việc học nghề thì ở Việt Nam, học nghề lại bị nhiều người coi là thua cuộc, thất bại. Hiện thực phũ phàng người người đại học, nhà nhà đại học, nhưng rồi vẫn khó tìm việc với tấm bằng cử nhân đang đặt dấu hỏi lớn trong việc lựa chọn con đường bước vào thị trường lao động của các bạn trẻ hiện nay.

Chọn nghề sai: tăng thất nghiệp, lãng phí nguồn nhân lực. Sai một ly, đi một dặm. Chọn ngành không phù hợp khiến nhiều bạn chán học, bỏ học. Không chỉ mất niềm tin vào bản thân, các em còn cảm thấy khó khăn trong việc định danh nghề nghiệp, đến khi học xong, lại làm trái ngành trái nghề. Nhìn từ góc độ toàn cảnh xã hội, định kiến ngành nghề sẽ dẫn đến việc học sai ngành sai nghề. Hệ quả là tình trạng ngành thiếu ngành thừa, lãng phí nguồn nhân lực, gia tăng tình trạng thất nghiệp dù có bằng đại học.

Chọn nghề là hành trình cá nhân, có ý nghĩa quyết định cuộc đời mỗi người. Tương lai không dành cho người đi theo lối mòn định kiến. Chúng ta phải hiểu rõ chính mình, bằng cách thẳng thắn trả lời những câu hỏi: ‘muốn gì?’, ‘giỏi gì?’, ‘sống vì giá trị nào?’ thông qua việc sử dụng các công cụ trắc nghiệm nghề nghiệp khoa học. Gia đình, nhà trường, xã hội cũng cần chung tay tiếp sức, giúp các em mở rộng cánh cửa ngành nghề tương lai, không nên vô tình dựng thêm những rào chắn vô hình.

Thị trường tuyển dụng trong quý III/2025 dự kiến sẽ tiếp tục đà ổn định, với sự tập trung của doanh nghiệp vào việc tìm kiếm ứng viên có chuyên môn tốt, am hiểu luật và có khả năng linh hoạt trong vận hành. Tuy nhiên, sự chênh lệch giữa cung và cầu lao động đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi sự quan tâm và giải quyết hiệu quả.

Theo báo cáo Thị trường lao động quý II/2025 của Vieclam24h, hơn 72,7% người lao động bị sa thải đã chủ động tìm việc trở lại. Tuy nhiên, chỉ 24,7% trong số họ tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn. Đồng thời, 77,4% doanh nghiệp đánh giá rằng việc tuyển dụng trở nên khó khăn hơn so với cùng kỳ, đặc biệt là trong việc tuyển dụng nhân viên chính thức và cấp trung.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng người lao động đang tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc có lợi hơn. Trong khi đó, doanh nghiệp lại ưu tiên các biện pháp như tăng cường kênh tuyển dụng và truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng. Sự chênh lệch này đã khiến việc thu hút và giữ chân nhân tài trở nên khó khăn hơn.

Bà Nguyễn Võ Minh Thư, Phó Trưởng Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TPHCM, cho biết rằng nhu cầu tuyển dụng lao động phổ thông của các doanh nghiệp tại các khu chế xuất và công nghiệp vẫn rất lớn. Tuy nhiên, nhiều công ty đang gặp khó khăn trong việc tuyển thêm lao động do hàng loạt rào cản khách quan và chủ quan.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và doanh nghiệp, các chuyên gia cho rằng doanh nghiệp cần cân nhắc hệ lụy dài hạn trước quyết định cắt giảm, tái thiết niềm tin bằng cách lắng nghe và giao tiếp, cập nhật và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của người lao động. Đối với người lao động, cần duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục và chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân.

Ông Nguyễn Hoàng Thanh Chương, Giám đốc Dịch vụ Tuyển dụng, Adecco Việt Nam, nhận định rằng thị trường tuyển dụng sẽ duy trì đà ổn định, với sự ưu tiên của doanh nghiệp đối với ứng viên có chuyên môn tốt, am hiểu luật và linh hoạt trong vận hành. Các vị trí then chốt vẫn được chú trọng tuyển dụng, với yêu cầu cao hơn về các kỹ năng đáp ứng xu hướng tương lai, khả năng thích ứng và tính tuân thủ.

Trong bối cảnh hiện nay, việc tạo ra sự cân bằng giữa nhu cầu của doanh nghiệp và kỳ vọng của người lao động là vô cùng quan trọng. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực và sáng tạo từ cả hai phía, nhằm xây dựng một thị trường lao động ổn định và phát triển bền vững.

Thị trường lao động cuối năm hiện nay đang là bức tranh đan xen giữa cơ hội và thách thức. Mặc dù bối cảnh kinh tế chung vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp lại đang tăng cường nhu cầu tuyển dụng lao động ở các lĩnh vực khác nhau. Điều này mở ra cơ hội cho người lao động tìm kiếm công việc mới với mức lương hấp dẫn hơn.

Theo các chuyên gia, sự gia tăng nhu cầu tuyển dụng này không chỉ phản ánh sự phục hồi của nền kinh tế sau thời gian khó khăn mà còn cho thấy sự chuyển dịch mạnh mẽ trong cơ cấu lao động. Các doanh nghiệp đang tìm kiếm những người lao động có kỹ năng và năng lực phù hợp với nhu cầu sản xuất và kinh doanh hiện đại. Do đó, người lao động cần phải không ngừng nâng cao trình độ và kỹ năng của mình để có thể đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Mặt khác, vẫn còn nhiều thách thức mà cả người lao động và doanh nghiệp phải đối mặt. Vấn đề về kỹ năng và chất lượng lao động vẫn là một trong những thách thức lớn nhất. Nhiều người lao động gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm do không có đủ kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết. Trong khi đó, các doanh nghiệp cũng phải đối mặt với khó khăn trong việc tuyển dụng lao động có đủ năng lực và kỹ năng phù hợp.

Trước tình hình này, việc nắm bắt được xu hướng và yêu cầu của thị trường lao động trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Điều này sẽ giúp người lao động cũng như các cơ quan quản lý có những quyết sách phù hợp, hỗ trợ hiệu quả cho quá trình phát triển kinh tế – xã hội. Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh các chương trình đào tạo và hỗ trợ kỹ năng cho người lao động, giúp họ có thể tiếp cận với những cơ hội việc làm mới.

Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần chủ động trong việc xây dựng chiến lược tuyển dụng và đào tạo nhân sự. Họ cần tích cực hợp tác với các cơ sở đào tạo để xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp, giúp người lao động có thể nâng cao kỹ năng và đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp. Từ đó, cả người lao động và doanh nghiệp có thể cùng nhau phát triển, góp phần thúc đẩy sự phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế.

Xu hướng tuyển dụng lao động cuối năm và trong năm tới sẽ tiếp tục có những thay đổi. Các doanh nghiệp và người lao động cần linh hoạt và sáng tạo trong việc thích nghi với những thay đổi này. Việc đầu tư vào kỹ năng và chất lượng lao động sẽ là chìa khóa giúp cả doanh nghiệp và người lao động có thể phát triển bền vững trong bối cảnh mới.

Cuối cùng, thông qua việc tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp, cơ quan quản lý và người lao động, chúng ta có thể xây dựng một thị trường lao động linh hoạt, hiệu quả và bền vững. Điều này không chỉ góp phần phục hồi kinh tế mà còn đảm bảo sự phát triển lâu dài, ổn định của xã hội.

Ngày 23 tháng 7, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã phối hợp với Đại học Khoa học và Công nghệ Wroclaw (Ba Lan) và Đại học Quốc gia Chungbuk (Hàn Quốc) tổ chức hội thảo quốc tế về tính toán thông minh trong khoa học kỹ thuật (ICCIES) lần thứ nhất. Hội thảo mang chủ đề “Những đổi mới, tiến bộ và xu hướng trí tuệ tính toán trong khoa học kỹ thuật tương lai”.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành công nghệ đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến việc cắt giảm nhân sự ở nhiều doanh nghiệp. GS-TS Costin Badica, Giám đốc Trường đào tạo tiến sĩ “Constantin Belea” thuộc Đại học Craiova (Romania), cho biết AI đã tạo ra sự thay đổi đột ngột ở nhiều khía cạnh, trong đó có thị trường lao động.

Từ đầu năm đến 22 tháng 7, đã có 166 công ty công nghệ trên toàn cầu tham gia vào làn sóng sa thải với 80.150 nhân sự đã bị mất việc làm. Tuy nhiên, GS-TS Costin Badica nhấn mạnh rằng điều này không đồng nghĩa sinh viên phải đối diện với cảnh thất nghiệp sau khi tốt nghiệp. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, sinh viên cần phải tập trung nhiều hơn vào nền tảng cơ bản, từ đó hiểu rõ vấn đề và biết diễn đạt một cách rõ ràng.

Đồng thời, sinh viên cần hiểu rõ và học cách làm việc với AI, cũng như sáng tạo hơn trong công việc khi những thứ vốn phức tạp giờ đều có thể được tự động hóa. Mọi thứ rồi sẽ ổn, miễn là chúng ta học được cách thích nghi. Còn với những cơ sở giáo dục đại học, GS-TS Costin Badica cho biết nếu như trước đây trường thường tập trung dạy những kiến thức nền tảng và kỹ thuật rất chuyên sâu, thì nay phải đào tạo thêm cho sinh viên biết cách dùng AI.

Điều này không chỉ áp dụng với riêng kỹ sư công nghệ thông tin, mà ngay cả khi làm việc ngoài lĩnh vực công nghệ, các bạn cũng cần được đào tạo để biết cách sử dụng AI. GS-TS Huỳnh Văn Nam, công tác ở Trường sau Đại học Khoa học và Công nghệ tiên tiến thuộc Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), kiêm Tổng biên tập Tạp chí quốc tế về Khoa học hệ thống và tri thức (IJKSS), cũng cho rằng sinh viên không cần phải lo lắng nhiều về thị trường lao động miễn là các bạn được đào tạo những kỹ năng cơ bản, cần thiết để thích nghi, đồng thời biết cách sử dụng AI hiệu quả cho công việc.

Nhu cầu nhân lực không quá bi quan khi Chính phủ đã thông qua chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Hội thảo ICCIES 2025 đã nhận được hơn 200 tham luận từ tác giả ở 36 quốc gia, trong đó 115 bài được chọn đăng trong 4 tập kỷ yếu của hội nghị.

Trong bối cảnh tái cấu trúc và tối ưu hóa hoạt động, Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank) tiếp tục thực hiện các biện pháp điều chỉnh nhân sự. Theo đó, gần 380 nhân sự đã rời ngân hàng trong quý 2 năm 2025. Điều này đã nâng tổng số lao động rời ngân hàng trong 6 tháng đầu năm lên gần 2.000 người.

Sự giảm mạnh về nhân sự diễn ra đồng thời với việc thu nhập bình quân hàng tháng của nhân viên tăng lên 26,94 triệu đồng, cao hơn so với mức 21,19 triệu đồng trong cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù số lượng nhân sự giảm, tổng chi phí cho người lao động của LPBank vẫn tăng 8% so với cùng kỳ, đạt 1.557 tỷ đồng trong nửa đầu năm.

Về mặt kinh doanh, LPBank ghi nhận thu nhập lãi thuần quý 2 đạt 3.735 tỷ đồng, tăng nhẹ 2,5% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, do chi phí hoạt động tăng cao, lợi nhuận trước thuế giảm 1,5%, còn 2.988 tỷ đồng. Trong 6 tháng đầu năm, thu nhập lãi thuần đạt 7.018 tỷ đồng, giảm 1,3%; trong khi lợi nhuận trước thuế đạt 6.164 tỷ đồng, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2024.

Tính đến ngày 30-6-2025, tổng tài sản của LPBank đạt 513.613 tỷ đồng, tăng 1% so với đầu năm. Dư nợ cho vay khách hàng tăng mạnh 11,2%, lên 368.726 tỷ đồng; trong khi huy động tiền gửi tăng chậm hơn, chỉ 10,6%, đạt 313.174 tỷ đồng.

Một ngân hàng khác, PGBank, cũng vừa công bố báo cáo tài chính quý 2-2025 với thu nhập lãi thuần đạt gần 472 tỷ đồng, tăng gần 12% so với cùng kỳ. Mảng kinh doanh ngoại hối chuyển từ lỗ hơn 11,6 tỷ đồng quý 2 năm ngoái sang lãi gần 30 tỷ đồng năm nay. Thu nhập từ hoạt động khác đạt gần 52 tỷ đồng, gấp 2,6 lần so với cùng kỳ.

PGBank cũng ghi nhận lợi nhuận trước thuế quý 2 đạt 188 tỷ đồng, gần gấp đôi cùng kỳ. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế đạt hơn 284 tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ 2024. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay tăng từ 3% lên hơn 3,3%.

Tính đến cuối tháng 6, dư nợ cho vay khách hàng của PGBank đạt 44.897 tỷ đồng, tăng hơn 10%. Thu nhập bình quân của nhân viên PGBank đạt 26,7 triệu đồng/tháng, cao hơn mức 24,53 triệu đồng cùng kỳ năm ngoái.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 14 sẽ được sắp xếp lại để quản lý hai địa bàn là thành phố Cần Thơ và tỉnh Vĩnh Long, đồng thời được bổ sung thêm 2 phó giám đốc.

https://www.vietnamtimes.org.vn/

Văn hóa tuyển dụng nhân sự đóng vai trò then chốt trong việc hình thành văn hóa doanh nghiệp, tuy nhiên hiện nay vẫn chưa được các doanh chủ chú trọng đúng mức. Việc tuyển dụng thường được giao hoàn toàn cho bộ phận tuyển dụng mà không có sự tham gia trực tiếp của lãnh đạo. Điều này có thể dẫn đến những hệ lụy không tốt, đặc biệt là trong quá trình tuyển dụng nhân sự cấp cao hoặc chuyên gia trong ngành.

Trên các trang mạng xã hội và trang đánh giá doanh nghiệp, những câu chuyện xung quanh hoạt động tuyển dụng đã phản ánh sâu sắc văn hóa của từng doanh nghiệp. Những thông điệp lan tỏa nhanh chóng và có ảnh hưởng rộng rãi có thể dẫn đến việc người lao động tẩy chay thương hiệu tuyển dụng của doanh nghiệp. Do đó, đã đến lúc các doanh chủ cần nghiêm túc xem xét và đánh giá lại hoạt động tuyển dụng nhân sự tại doanh nghiệp của mình.

Quy trình tuyển dụng cần được rà soát và điều chỉnh thường xuyên để phù hợp với xu hướng và tình hình thị trường lao động. Bên cạnh đó, việc đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng tuyển dụng cho nhân sự bộ phận tuyển dụng cũng cần được chú trọng. Thực tế cho thấy, nhiều doanh chủ vẫn tin dùng và ủy thác hoạt động tuyển dụng cho những người không đủ năng lực và kỹ năng, dẫn đến hoạt động tuyển dụng không được thực hiện một cách chuyên nghiệp và tôn trọng.

Nghề tuyển dụng nhân sự không phải là một nghề dễ dàng để học và thực hành thành công. Ngoài kiến thức và nghiệp vụ chuyên môn, người tuyển dụng còn cần có kỹ năng, kinh nghiệm và tính cách hòa nhã. Tuy nhiên, vẫn có nhiều doanh chủ chưa quan tâm đúng mức đến vấn đề này. Nguyên tắc bất biến trong hoạt động tuyển dụng nhân sự là “Lãnh đạo giỏi, hỏi câu hay”. Những người không đủ năng lực và kỹ năng sẽ không thể thực hiện được điều này, dẫn đến những buổi phỏng vấn không hiệu quả.

Tóm lại, việc xây dựng và phát triển thương hiệu tuyển dụng là rất quan trọng, nhưng không dành cho những kẻ “ngồi nhầm chỗ”. Các doanh chủ cần nghiêm túc nhìn nhận và đánh giá lại hoạt động tuyển dụng nhân sự tại doanh nghiệp để đảm bảo rằng văn hóa tuyển dụng nhân sự được cải thiện và thương hiệu tuyển dụng của doanh nghiệp được nâng cao. Chỉ khi có sự quan tâm và đầu tư đúng mức, hoạt động tuyển dụng mới có thể mang lại hiệu quả và góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Giá vàng thế giới đã trải qua một sự lao dốc đáng kể vào ngày thứ Năm, sau khi loạt số liệu kinh tế mới nhất của Mỹ được công bố. Các số liệu này cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn đang tăng trưởng mạnh mẽ, khiến cho các nhà đầu tư giảm nhu cầu nắm giữ vàng như một tài sản phòng ngừa rủi ro.

Bộ Lao động Mỹ vừa công bố số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc ngày 12.7 là 221.000 đơn, thấp hơn nhiều so với dự báo 235.000 và giảm so với mức 228.000 đơn của tuần trước đó. Điều này cho thấy thị trường lao động Mỹ vẫn đang ổn định và có dấu hiệu tích cực.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Mỹ thông báo doanh số bán lẻ trong tháng 6 đã tăng 0,6% so với tháng trước, vượt xa mức dự báo chỉ 0,1%. Mức tăng này đã đảo chiều hoàn toàn so với đợt giảm 0,9% của tháng 5. Tính theo năm, doanh số bán lẻ tăng 4,1%. Các số liệu kinh tế tích cực này đã gây áp lực lên giá vàng, khi các nhà đầu tư bắt đầu kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ duy trì chính sách tiền tệ trung lập.

Chris Zaccarelli, Giám đốc đầu tư tại Northlight Asset Management, nhận định rằng các con số vừa công bố cho thấy người tiêu dùng Mỹ vẫn đang chi tiêu mạnh mẽ và hỗ trợ đà tăng trưởng của nền kinh tế. Ông cũng cho rằng các số liệu này sẽ làm giảm nhu cầu nắm giữ vàng như một tài sản phòng ngừa rủi ro.

Một yếu tố khác cũng gây áp lực lên giá vàng là báo cáo khảo sát từ chi nhánh FED Philadelphia, cho thấy hoạt động sản xuất tại khu vực này đã bất ngờ quay trở lại vùng tăng trưởng trong tháng 7. Báo cáo này cũng chỉ ra rằng các thành phần chính như đơn hàng mới, lượng hàng vận chuyển và chỉ số việc làm đều tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 2.

Ngay sau khi dữ liệu được công bố, giá vàng đã bị bán tháo mạnh, rơi xuống mức 3.312,66 USD/ounce, trước khi hồi nhẹ trở lại. Giới phân tích cho rằng loạt dữ liệu tích cực về việc làm, chi tiêu tiêu dùng và sản xuất đang làm giảm nhu cầu nắm giữ vàng như một tài sản phòng ngừa rủi ro.

Tổng thể, thị trường vàng đang chịu sức ép lớn khi các chỉ số kinh tế Mỹ cho thấy sự phục hồi vững chắc. Nếu xu hướng này tiếp tục, khả năng FED sẽ chưa vội cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn – một yếu tố vốn không có lợi cho vàng. Tuy nhiên, lực mua bắt đáy cũng đang hỗ trợ rất tốt cho kim loại quý này.

Giới đầu tư hiện đang chờ đợi thêm các số liệu kinh tế tiếp theo để có cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình kinh tế Mỹ. Trong khi đó, giá vàng đang ở mức 3.314,41 USD/ounce, giảm 24,79 USD/ounce so với chốt phiên trước đó.

Công nghệ – Đòn bẩy cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu

Từ động cơ hơi nước đến Trí tuệ Nhân tạo (AI), lịch sử đã chứng minh các đột phá công nghệ chính là xương sống cho những bước chuyển mình vĩ đại của kinh tế. Ngày nay, chúng ta đang sống giữa tâm điểm của một cuộc cách mạng số, nơi công nghệ không còn là một ngành riêng lẻ mà đã trở thành lực lượng cốt lõi định hình nền kinh tế toàn cầu.

Công nghệ đang ‘viết lại luật chơi’ trong cách doanh nghiệp vận hành, quốc gia giao thương và của cải được phân phối, tạo ra những cơ hội tăng trưởng chưa từng có. Nhưng đồng thời, chúng cũng đặt ra những thách thức không nhỏ cho cấu trúc xã hội.

Lịch sử của các cuộc cách mạng công nghệ

Để hiểu rõ bối cảnh hiện tại, cần nhìn lại dòng chảy lịch sử của những đột phá công nghệ trước đây. Cuộc hành trình này bắt đầu từ Cách mạng Công nghiệp vào cuối thế kỷ 18, tạo ra một bước ngoặt lịch sử khi chuyển đổi từ lao động thủ công sang sản xuất bằng máy móc. Chính sự thay đổi này đã mở ra kỷ nguyên của hiệu suất cao và sản xuất hàng loạt.

Tiêp đó, sự ra đời của công nghệ truyền thông như điện báo và điện thoại đã xóa nhòa khoảng cách địa lý, cho phép doanh nghiệp kết nối tức thì với nhà cung cấp và khách hàng trên toàn cầu. Thế kỷ 20 đã thúc đẩy xu hướng này với sự ra đời của máy tính cá nhân và internet, giúp tự động hóa các quy trình nội bộ và mở ra những kênh tương tác mang tính đột phá với khách hàng.

Và sự bùng nổ của thương mại điện tử với những ‘gã khổng lồ’ như Amazon và Alibaba đã thực sự san phẳng sân chơi, cho phép các doanh nghiệp nhỏ cũng có thể vươn ra cạnh tranh toàn cầu mà không bị giới hạn bởi không gian vật lý.

Trong kỷ nguyên số ngày nay, các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook và Instagram trở thành cầu nối trực tiếp, giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu và tương tác với khách hàng theo thời gian thực.

Giờ đây, thế giới đang đứng trước ngưỡng cửa của một cuộc chuyển đổi kế tiếp, đó là Trí tuệ Nhân tạo (AI). AI – đặc biệt là AI tạo sinh, được kỳ vọng sẽ cách mạng hóa mọi lĩnh vực, từ dịch vụ khách hàng, sáng tạo nội dung đến phân tích dữ liệu phức tạp, phá vỡ mọi giới hạn đã biết trong nền kinh tế số.

Công nghệ là đòn bẩy cho tăng trưởng kinh tế hiện đại

Trong thế giới hiện đại, công nghệ chính là đòn bẩy cho tăng trưởng và năng suất. Các tiến bộ kỹ thuật số, từ điện toán đám mây đến phân tích dữ liệu nâng cao, đã trao quyền cho doanh nghiệp để tối ưu hóa hoạt động, cắt giảm chi phí và đổi mới với tốc độ chóng mặt.

Ví dụ, điện toán đám mây đã thay đổi việc lưu trữ và xử lý dữ liệu, cho phép các doanh nghiệp tiếp cận nguồn sức mạnh tính toán khổng lồ mà không cần đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng vật lý. Sự linh hoạt này giúp các công ty mở rộng quy mô nhanh chóng và thích ứng linh hoạt với những thay đổi của thị trường.

Bên cạnh đó, phân tích dữ liệu nâng cao mang lại lợi thế cạnh tranh sắc bén. Trong kỷ nguyên dữ liệu lớn, khả năng ‘giải mã’ các tập dữ liệu khổng lồ giúp doanh nghiệp thấu hiểu hành vi khách hàng và nắm bắt xu hướng thị trường, từ đó đưa ra các chiến lược dựa trên dữ liệu chính xác.

Tác động của AI, đặc biệt là AI tạo sinh, được dự báo sẽ vô cùng lớn. Một nghiên cứu gần đây của công ty tư vấn quản lý toàn cầu McKinsey chỉ ra rằng các ứng dụng như ChatGPT và Midjourney có thể đóng góp từ 2.600-4.400 tỷ USD/năm cho kinh tế toàn cầu. Khi được tích hợp sâu vào quy trình làm việc, công nghệ này có thể giúp tăng năng suất lên đến 40%.

Thị trường lao động trong thời đại số

Trong khi thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, công nghệ cũng đang định hình lại sâu sắc thị trường lao động toàn cầu và tạo ra một bài toán kép phức tạp: vừa thay thế việc làm cũ, vừa tạo ra những vai trò mới.

Tự động hóa và AI ngày càng có khả năng thực hiện các công việc từng do con người đảm nhiệm, làm dấy lên những lo ngại về an ninh việc làm, đặc biệt trong các lĩnh vực như sản xuất và vận tải.

Một nghiên cứu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) dự báo tự động hóa có thể thay thế 85 triệu vị trí việc làm vào năm 2025, nhưng đồng thời cũng sẽ tạo ra 97 triệu vị trí trong vai trò mới, chủ yếu trong các lĩnh vực như phân tích dữ liệu, phát triển phần mềm và nghiên cứu AI.

Thương mại và đổi mới sáng tạo toàn cầu

Công nghệ đã tạo ra một cuộc cách mạng trong thương mại toàn cầu, phá vỡ các rào cản vật lý và thúc đẩy thương mại quốc tế ở mức độ chưa từng có. Các nền tảng thương mại điện tử cho phép doanh nghiệp thuộc mọi quy mô tiếp cận thị trường thế giới, trong khi các sáng kiến về công nghệ tài chính (fintech) đã giúp các giao dịch xuyên biên giới trở nên nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, những bước phát triển vượt bậc của công nghệ cũng mang đến một mặt trái: sự gia tăng bất bình đẳng. Các tiến bộ công nghệ đã mang lại lợi ích không tương xứng cho những người lao động có tay nghề cao ở các nền kinh tế phát triển, làm gia tăng khoảng cách thu nhập giữa họ và những người lao động kỹ năng thấp có công việc dễ bị tự động hóa thay thế nhất.

Kết luận

Không thể phủ nhận công nghệ là động lực của nền kinh tế toàn cầu hiện đại, giúp thúc đẩy năng suất, định hình lại các ngành công nghiệp và kết nối các thị trường theo những cách không thể tưởng tượng trước đây. Tuy nhiên, con đường này không chỉ trải hoa hồng.

Khi công nghệ định hình lại thị trường lao động và vẽ lại các đường biên của thương mại toàn cầu, nó cũng mang đến những thách thức về bất bình đẳng và dịch chuyển xã hội. Để định hướng trong kỷ nguyên mới này, cần có nỗ lực chung từ các chính phủ, doanh nghiệp và mỗi cá nhân để đón nhận sự đổi mới, thúc đẩy học hỏi không ngừng và thực thi các chính sách nhằm đảm bảo những lợi ích to lớn của công nghệ được chia sẻ cho tất cả mọi người.

Tác động từ các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong 6 tháng cầm quyền đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai đang dần hiện rõ trong nền kinh tế nước này. Wall Street Journal cho rằng những tác động này chưa đủ lớn để khiến kinh tế Mỹ đi chệch hướng, nhưng trên thực tế, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã trụ vững trong thương chiến tốt hơn nhiều so với dự báo của giới chuyên gia. Tuy nhiên, khoảng thời gian mà chính sách của ông Trump không để lại tác động nào trong các dữ liệu kinh tế cứng có vẻ đã đi đến hồi kết.

Những dấu hiệu đáng lo ngại bắt đầu xuất hiện khi giá cả các mặt hàng nhập khẩu chủ chốt như đồ nội thất và quần áo ghi nhận mức tăng mạnh. Số liệu lạm phát tháng 6 công bố ngày 15/7 cho thấy mức tăng so với cùng kỳ năm ngoái của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là 2,7%. Theo một báo cáo của ngân hàng UBS, giá của các hàng hóa trong rổ hàng hóa tính lạm phát lõi của Mỹ đã tăng với tốc độ hàng tháng nhanh nhất trong 3 năm trở lại đây.

Thị trường lao động cũng bắt đầu cho thấy những dấu hiệu suy yếu. Tăng trưởng việc làm trong số liệu chính thức dường như đã chậm lại trong các ngành công nghiệp phụ thuộc nhiều vào lao động nhập cư bất hợp pháp. Lực lượng lao động là người sinh ra ở nước ngoài đã giảm đáng kể kể từ tháng 3. Gần đây, người nhập cư gần đây dường như ngại tham gia các cuộc khảo sát hàng tháng về tình hình việc làm do Bộ Lao động Mỹ thực hiện.

Các số liệu thống kê cho thấy người Mỹ vẫn đang chi tiêu và các nhà tuyển dụng vẫn tiếp tục tạo thêm việc làm. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu tất cả những yếu tố tích cực đó có duy trì được hay không – và nếu không, nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tiếp tục giữ được nhịp độ tăng trưởng này trong bao lâu.

Dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu khổng lồ của ông Trump mà Quốc hội Mỹ thông qua gần dây cũng có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Mỹ ở một số phương diện. Tuy nhiên, giới chức chính quyền ông Trump vẫn phản bác quan điểm của giới chuyên gia rằng các nhà nhập khẩu rốt cục sẽ đẩy thuế quan về phía người tiêu dùng.

Ủy ban châu Âu (EC) dự báo đến năm 2050, số người trong độ tuổi lao động tại châu Âu sẽ giảm 20%, còn 207 triệu người. Điều này đồng nghĩa với việc tình trạng thiếu lao động trầm trọng, đặc biệt ở các vị trí đòi hỏi kỹ năng cao, đang trở thành thách thức lớn cho khu vực này. Sự thay đổi nhân khẩu học và xu hướng giới trẻ tránh các công việc tại nhà máy được xem là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Thống kê cho thấy có tới 63% các công ty nhỏ tại châu Âu đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân viên. Đức, với tư cách là cường quốc công nghiệp hàng đầu thế giới, cũng không ngoại lệ. Nước này đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trầm trọng nguồn nhân lực chất lượng cao. Dự kiến vào năm 2025, nhu cầu lao động trong nhiều lĩnh vực sẽ ngày càng bức thiết, tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường lao động.

Nền kinh tế Đức được biết đến với tỷ lệ thất nghiệp thấp, nhưng vẫn đang thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nhân lực ở nhiều lĩnh vực. Điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chương trình du học nghề tại Đức, một con đường lý tưởng để đáp ứng nhu cầu lao động quốc tế. Các ngành nghề đang thiếu lao động tại Đức bao gồm: ngành y tế, với nhu cầu về bác sĩ, y tá, điều dưỡng viên và các chuyên gia y tế khác; ngành dịch vụ, du lịch, khách sạn, nhà hàng và chăm sóc người già; ngành bán hàng, quản lý khách sạn, đầu bếp và nhân viên chăm sóc sức khỏe tại các cơ sở y tế tư nhân.

Các ngành nghề thủ công truyền thống của Đức như thợ cơ khí, thợ điện, thợ xây dựng vẫn luôn được coi trọng và cần nhiều lao động có tay nghề cao. Bộ Kinh tế Đức đã chỉ ra rằng thách thức nghiêm trọng nhất đối với nền kinh tế lớn nhất châu Âu là hạn chế tăng trưởng do thiếu hụt lực lượng lao động. Các ước tính chính thức cho thấy xã hội già hóa của Đức sẽ thiếu 7 triệu lao động lành nghề vào năm 2035.

Do đó, Chính phủ Đức đã đề xuất cung cấp các ưu đãi tài chính cho những người muốn làm việc lâu hơn và linh hoạt hơn khi về già. Đức cũng đã đưa ra một số luật để thu hút lao động nhập cư, như rút ngắn thời gian trở thành công dân Đức, đẩy nhanh thủ tục cấp thị thực và công nhận bằng cấp nước ngoài. Những biện pháp này nhằm mục đích tăng cường lực lượng lao động và đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong bối cảnh già hóa dân số.

Nhìn chung, tình trạng thiếu lao động tại Đức và châu Âu đang trở thành thách thức lớn cho các doanh nghiệp và nền kinh tế. Việc tìm kiếm và thu hút lao động có tay nghề cao sẽ là chìa khóa để giải quyết vấn đề này. Các chương trình du học nghề tại Đức và các chính sách thu hút lao động nhập cư đang được xem là giải pháp hiệu quả để đáp ứng nhu cầu lao động và tăng cường lực lượng lao động cho tương lai.