Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với nhà báo Pavel Zarubin, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lên tiếng bảo vệ nỗ lực nội địa hóa ngành công nghiệp sản xuất ô tô của Nga, một quá trình kéo dài hàng thập kỷ. Ông Putin cho rằng việc phát triển ngành công nghiệp ô tô nội địa là điều thiết yếu để bảo vệ quyền tự chủ về kinh tế và chính trị của đất nước.

Ông Putin nhắc lại vào thập niên 1990, một số thành viên trong chính phủ đã muốn từ bỏ việc phát triển ngành công nghiệp ô tô và chuyển sang phụ thuộc vào xe nhập khẩu, nhưng ông đã phản đối quan điểm này. Ông nhấn mạnh: ‘Chúng ta phải nói đến vấn đề độc lập công nghệ. Nếu chúng ta mua tất cả mọi thứ chỉ bằng nguồn thu từ dầu khí trong khi phương Tây giờ đây cố gắng cắt đứt chúng ta khỏi dầu khí thì nước Nga sẽ đơn giản là đánh mất khả năng cạnh tranh, cùng với đó là chủ quyền quốc gia.’

Quá trình phát triển ngành công nghiệp ô tô của Nga bắt đầu từ việc hợp tác với các đối tác phương Tây, khi họ được cấp phép xây dựng các nhà máy lắp ráp tại Nga. Từ đầu thập niên 2010, chính quyền Nga đã dần siết chặt yêu cầu nội địa hóa, buộc các hãng sản xuất phải chế tạo nhiều phụ tùng hơn ngay tại Nga. Ông Putin tự hào: ‘Đó là công việc nghiêm túc. Về cơ bản chúng ta đã tự tạo ra những chiếc ô tô của riêng mình.’

Nỗ lực này đã phát huy hiệu quả sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra năm 2022, dẫn đến làn sóng các công ty phương Tây rút khỏi Nga khi phương Tây áp lệnh trừng phạt lên Matxcơva. Theo hãng phân tích Autostat, trong năm 2024, Nga đã bán hơn 1,5 triệu xe khách mới, tăng 48% so với năm trước, trong đó ô tô Lada chiếm khoảng 28% thị phần với 436.155 xe, tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu thị trường. Tuy nhiên, các vị trí còn lại trong top 10 đều thuộc về các thương hiệu Trung Quốc.

Tổng thống Putin từ lâu đã đích thân quảng bá cho ngành công nghiệp ô tô nội địa và thường xuyên xuất hiện khi lái xe Lada hoặc Kamaz. Ông cũng sử dụng xe limousine của thương hiệu xe sang Aurus – sản xuất tại Nga – làm xe tổng thống. Năm 2024, ông đã tặng xe Aurus cho nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và Quốc vương Bahrain Hamad bin Isa Al Khalifa.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tuyên bố sẽ áp thuế quan đối với Nga nếu không đạt được thỏa thuận để kết thúc xung đột tại Ukraine trong vòng 50 ngày. Ông Trump cũng công bố thỏa thuận sản xuất vũ khí cho Ukraine, với chi phí do các thành viên NATO chi trả.

Tại một cuộc họp báo tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ áp ‘mức thuế rất nghiêm trọng’ đối với Nga nếu không có thỏa thuận nhằm kết thúc xung đột ở Ukraine. Ông chủ Nhà Trắng không ngần ngại tuyên bố rằng mức thuế có thể lên đến 100%, và mọi chuyện sẽ như vậy nếu không đạt được thỏa thuận trong 50 ngày.

Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự thất vọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho rằng các cuộc trò chuyện giữa hai người luôn ‘rất dễ chịu’ nhưng không có ý nghĩa thực sự. Ông Trump lấy làm tiếc rằng sau những cuộc trò chuyện, xung đột tại Ukraine vẫn tiếp diễn.

Về vấn đề hỗ trợ Ukraine, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ gửi những vũ khí hàng đầu đến NATO để giúp Ukraine đối phó với Nga. Các thành viên NATO sẽ chi trả cho ‘những thiết bị tốt nhất’ đó, và thỏa thuận không chỉ gồm hệ thống tên lửa Patriot.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte cũng có mặt trong cuộc họp báo, cho biết Ukraine sẽ nhận được ‘số lượng đồ sộ’ những thiết bị quân sự trong thỏa thuận với Mỹ. Ông Rutte nhấn mạnh rằng châu Âu đang đứng lên và nhiều nước thành viên NATO muốn tham gia thỏa thuận.

Ngoài ra, Tổng thư ký NATO cũng đưa ra giả định rằng nếu là Tổng thống Putin, ông sẽ phải cân nhắc lại việc có nên nghiêm túc hơn trong các cuộc đàm phán về Ukraine hay không, trước tuyên bố của Tổng thống Trump về việc áp thuế quan đối với Nga trong 50 ngày tới.