Nga vừa tiết lộ những hình ảnh và video ghi lại hoạt động sản xuất bên trong nhà máy UAV Geran, một loại máy bay không người lái (UAV) được biết đến với tên gọi Shahed ở Ukraine và phương Tây. Việc công bố này nhằm mục đích phô diễn năng lực sản xuất quốc phòng vượt trội của Moscow. Những hình ảnh này tập trung vào loại UAV cảm tử Geran, trong bối cảnh Nga đang tăng cường các cuộc tấn công bằng UAV vào Ukraine.

Đợt leo thang mạnh mẽ trong các cuộc tấn công bằng UAV của Nga diễn ra đồng thời với việc công bố hình ảnh. Ngày 9/7, Moscow đã tiến hành đợt oanh kích bằng đường không lớn nhất kể từ đầu cuộc chiến, với tổng cộng 741 UAV và tên lửa được phóng chỉ trong một đêm. Các nhà phân tích nhận định rằng Nga có thể sớm đạt khả năng phóng từ 1.000 đến 2.000 UAV mỗi ngày, với mục tiêu làm quá tải hệ thống phòng không của Ukraine và bào mòn sự hỗ trợ quân sự từ phương Tây.

Chiến lược của Nga tập trung vào việc áp đảo bằng số lượng UAV, khai thác sự bất cân xứng về chi phí tấn công và đánh chặn, và kéo giãn nguồn lực của Ukraine lẫn NATO đến điểm gãy. Những hình ảnh và video ghi lại bên trong nhà máy Yelabuga ở Tatarstan cho thấy năng lực sản xuất UAV của Nga. Nhà máy này cách Ukraine hơn 1.300km và được cho là đang sản xuất hơn 5.000 chiếc Geran mỗi tháng, với tổng cộng 18.000 chiếc được chế tạo trong nửa đầu năm 2025.

Nhà máy Yelabuga được xây dựng dưới lòng đất, tăng khả năng chống chịu trước các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine. Video cho thấy các xưởng đúc, dây chuyền lắp ráp, phân xưởng điện tử, tất cả đều nằm bên dưới các kết cấu kiên cố như pháo đài. Mặc dù nằm xa tiền tuyến, Yelabuga vẫn nhiều lần bị UAV Ukraine tập kích. Tuy nhiên, bất chấp các đợt tấn công, hoạt động sản xuất dường như không bị ảnh hưởng nghiêm trọng, với giới chức khẳng định nhà máy vẫn “vận hành ổn định”.

UAV Geran được thiết kế để thực hiện các cuộc tấn công tầm xa của Nga. Phiên bản tiêu chuẩn có chiều dài 3,5m, sải cánh 2,5m, khối lượng vào khoảng 200kg, đầu đạn nặng 50kg, tầm bay tối đa 1.800km và tốc độ tối đa 300km/h. Mặc dù có chi phí tương đối thấp, khoảng 35.000-50.000 USD/chiếc, UAV Geran vẫn gây áp lực lớn lên hệ thống phòng không của Ukraine. Trong khi đó, một quả tên lửa đánh chặn Patriot có giá hơn 5 triệu USD.

Nga đã không ngừng cải tiến UAV Geran trong thời gian qua với các phiên bản uy lực hơn, tầm bay cao hơn, tốc độ nhanh hơn, thậm chí được cho trang bị đầu đạn nhiệt áp. Các cải tiến này khiến UAV trở nên khó đánh chặn, phá hủy mục tiêu hiệu quả hơn phiên bản cũ. Việc Nga hé lộ hoạt động sản xuất UAV quy mô công nghiệp, có khả năng đặt ngầm, khó bị phá hủy, truyền tải thông điệp rõ ràng rằng Nga đã sẵn sàng cho một cuộc chiến tiêu hao kéo dài với đối thủ và họ đang chiếm ưu thế lớn.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định gửi thêm vũ khí cho Ukraine để giúp quốc gia này đối phó với các cuộc tấn công ngày càng gia tăng từ Nga. Quyết định này đánh dấu một sự đảo ngược đáng chú ý so với quyết định tạm dừng một số lô hàng vũ khí quan trọng tới Kiev chỉ ít ngày trước đó. Với bối cảnh xung đột Nga – Ukraine bước sang năm thứ ba và áp lực quốc tế ngày càng lớn, động thái của Trump không chỉ phản ánh sự thay đổi trong chính sách mà còn ẩn chứa những tính toán chiến lược sâu xa.

Tạm dừng và khởi động lại hỗ trợ vũ khí. Hồi tháng 6, chính quyền Tổng thống Trump đã gây bất ngờ với toàn cầu khi tuyên bố tạm dừng viện trợ một số lô hàng vũ khí quan trọng cho Ukraine, bao gồm các hệ thống tên lửa phòng không Patriot – loại vũ khí được coi là then chốt để bảo vệ các thành phố Ukraine trước các đợt tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Nga. Tuy nhiên, chỉ một tuần sau, ngày 7/7, ông Trump tuyên bố sẽ nối lại và thậm chí tăng cường hỗ trợ vũ khí cho Ukraine.

Phát biểu tại Nhà Trắng, ông nhấn mạnh: “Chúng ta phải gửi thêm vũ khí cho họ (Ukraine) để có khả năng tự vệ. Họ đang bị tấn công rất, rất mạnh”. Lời khẳng định này được đưa ra trong bối cảnh quân đội Nga những ngày vừa qua đẩy mạnh các cuộc tấn công với cường độ lớn vào Ukraine.

Tính toán chiến lược của ông Trump. Thứ nhất, ứng phó với áp lực từ đồng minh và tình hình chiến trường. Một trong những nguyên nhân chính khiến Tổng thống Trump nhanh thay đổi lập trường là áp lực từ các đồng minh phương Tây và tình hình chiến trường ngày càng bất lợi đối với Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, sau cuộc điện đàm với ông Trump ngày 4/7, đã kêu gọi Mỹ và các đồng minh tăng cường hỗ trợ phòng không để bảo vệ Kiev trước các đợt tấn công của Nga.

Nhà phân tích quốc phòng Ellie Cook từ Newsweek nhận định: “Ông Trump không thể phớt lờ thực tế rằng Ukraine đang chịu áp lực quân sự chưa từng có từ Nga. Việc quân đội Nga tăng cường tấn công, đặc biệt vào Kiev, buộc ông Trump phải hành động để tránh bị coi là ‘bỏ rơi’ đồng minh quan trọng”.

Thứ hai, cân bằng với Nga và chính sách “Nước Mỹ trên hết”. Mặc dù tuyên bố gửi thêm vũ khí để hỗ trợ Ukraine, ông Trump vẫn duy trì lập trường “Nước Mỹ trên hết” và bày tỏ sự thất vọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông Trump đang cố gắng cân bằng giữa việc hỗ trợ Ukraine và duy trì một kênh đối thoại với Nga, vốn là một phần trong lời hứa tranh cử của ông về việc chấm dứt xung đột nhanh chóng.

Thứ ba, áp lực từ chính trị nội bộ và hình ảnh quốc tế của ông Trump. Quyết định của ông Trump cũng chịu ảnh hưởng từ chính trị nội bộ Mỹ. Một số đồng minh của ông Trump trong đảng Cộng hòa đã bày tỏ sự hoài nghi về việc tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine; coi đây là “gánh nặng tài chính” không cần thiết. Tuy nhiên, quyết định tạm dừng viện trợ trước đó đã vấp phải chỉ trích từ cả đảng Dân chủ và một số thành viên đảng Cộng hòa ôn hòa, khiến ông Trump phải điều chỉnh để tránh làm tổn hại hình ảnh của mình.

Phản ứng quốc tế. Chính quyền Ukraine đã lên tiếng thể hiện sự hoan nghênh về tuyên bố của ông Trump. Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ của Mỹ là “yếu tố then chốt” để bảo vệ đất nước trước các cuộc tấn công của Nga. Các đồng minh châu Âu, đặc biệt là Anh và Đức, cũng bày tỏ hài lòng khi Mỹ nối lại hỗ trợ, dù vẫn lo ngại về sự thiếu nhất quán trong chính sách của ông Trump.

Các chuyên gia quốc tế có những góc nhìn đa chiều về động thái của Tổng thống Donald Trump. Nhà phân tích Terence McKenna từ CBC News nhận định rằng ông Trump đang đối mặt với áp lực kép khi vừa phải duy trì cam kết chấm dứt xung đột nhanh chóng như đã hứa trong chiến dịch tranh cử, vừa phải đáp ứng nhu cầu quân sự cấp bách của Ukraine.

Tuyên bố của Tổng thống Donald Trump về việc sẵn sàng “gửi thêm vũ khí” cho Ukraine là một động thái mang tính chiến lược, phản ánh sự cân bằng tinh tế giữa áp lực quốc tế, chính trị nội bộ và tham vọng ngoại giao của Ông chủ Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tuyên bố sẽ áp thuế quan đối với Nga nếu không đạt được thỏa thuận để kết thúc xung đột tại Ukraine trong vòng 50 ngày. Ông Trump cũng công bố thỏa thuận sản xuất vũ khí cho Ukraine, với chi phí do các thành viên NATO chi trả.

Tại một cuộc họp báo tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ áp ‘mức thuế rất nghiêm trọng’ đối với Nga nếu không có thỏa thuận nhằm kết thúc xung đột ở Ukraine. Ông chủ Nhà Trắng không ngần ngại tuyên bố rằng mức thuế có thể lên đến 100%, và mọi chuyện sẽ như vậy nếu không đạt được thỏa thuận trong 50 ngày.

Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự thất vọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho rằng các cuộc trò chuyện giữa hai người luôn ‘rất dễ chịu’ nhưng không có ý nghĩa thực sự. Ông Trump lấy làm tiếc rằng sau những cuộc trò chuyện, xung đột tại Ukraine vẫn tiếp diễn.

Về vấn đề hỗ trợ Ukraine, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ gửi những vũ khí hàng đầu đến NATO để giúp Ukraine đối phó với Nga. Các thành viên NATO sẽ chi trả cho ‘những thiết bị tốt nhất’ đó, và thỏa thuận không chỉ gồm hệ thống tên lửa Patriot.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte cũng có mặt trong cuộc họp báo, cho biết Ukraine sẽ nhận được ‘số lượng đồ sộ’ những thiết bị quân sự trong thỏa thuận với Mỹ. Ông Rutte nhấn mạnh rằng châu Âu đang đứng lên và nhiều nước thành viên NATO muốn tham gia thỏa thuận.

Ngoài ra, Tổng thư ký NATO cũng đưa ra giả định rằng nếu là Tổng thống Putin, ông sẽ phải cân nhắc lại việc có nên nghiêm túc hơn trong các cuộc đàm phán về Ukraine hay không, trước tuyên bố của Tổng thống Trump về việc áp thuế quan đối với Nga trong 50 ngày tới.