Ngày 19/7/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 113/CĐ-TTg về việc triển khai các giải pháp nhằm phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực logistics trong vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Với hệ thống sông ngòi có tổng chiều dài khoảng 42.000 km có khả năng khai thác vận tải, cùng đường bờ biển dài hơn 3.260 km và nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Đây là phương thức vận tải có chi phí thấp, khả năng chuyên chở hàng hóa với khối lượng lớn, giúp giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng tăng dần qua các năm.
Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn nhiều bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và kết nối giữa các phương thức vận tải còn hạn chế. Để khắc phục những tồn tại này và tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ và địa phương triển khai các giải pháp quyết liệt.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy. Bộ cần tập trung vào việc ban hành các chính sách khuyến khích và thu hút xã hội hóa đầu tư vào hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực và phát triển công nghệ.
Bộ Tài chính được giao chủ trì việc cân đối và bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Đây là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển của hạ tầng vận tải thủy trong thời gian tới.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu rà soát và đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, nạo vét luồng hàng hải, đường thủy. Việc này sẽ giúp giảm bớt các rào cản và tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư vào lĩnh vực vận tải thủy.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch. Đồng thời, tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa để tối ưu hóa hiệu quả phát triển.
Các địa phương cần ưu tiên và đẩy mạnh việc triển khai các dự án phát triển hạ tầng vận tải thủy, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực này. Thông qua việc thực hiện các giải pháp trên, ngành vận tải thủy của Việt Nam sẽ được kỳ vọng phát triển nhanh chóng và bền vững, góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
