Các thuật ngữ như tinh dịch, tinh trùng, nước xuất tinh, chất xuất tinh, dịch xuất tinh thường được sử dụng để mô tả những gì được tiết ra từ dương vật khi cương cứng. Tuy nhiên, mỗi thuật ngữ có ý nghĩa riêng và không hoàn toàn giống nhau.
Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới, được sản xuất ở hai tinh hoàn. Mỗi ngày, tinh hoàn sản xuất khoảng 200 triệu tinh trùng. Tinh trùng là những tế bào nhỏ với thân hình oval và đuôi dài, chỉ đo 1/20 mm chiều dài và có thể được nhìn thấy bằng kính hiển vi. Khi một tế bào tinh trùng thụ tinh với một tế bào sinh sản nữ, thông tin di truyền của tinh trùng và noãn kết hợp với nhau để hình thành một phôi.
Tinh dịch là hỗn hợp của tinh trùng và dịch xuất tinh, là chất lỏng nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng trong hành trình đến ống dẫn trứng để thụ tinh với trứng. Dịch xuất tinh được tạo ra trong các tuyến sinh dục, bao gồm túi tinh và tuyến tiền liệt. Túi tinh sản xuất một chất đặc, dạng gel, trong khi tuyến tiền liệt tiết ra một chất lỏng loãng, màu trắng sữa.
Khi xuất tinh, chất lỏng và tinh trùng được tiết vào niệu đạo và kết hợp thành tinh dịch. Tinh dịch bao gồm khoảng 10% tinh trùng và 90% chất lỏng từ túi tinh và tuyến tiền liệt. Thông thường, xuất tinh sản xuất từ 1,5 đến 5 ml tinh dịch, và mỗi ml chứa từ 15 đến 200 triệu tinh trùng.
Ngoài ra, một dương vật cương cứng và kích thích có thể tiết ra chất xuất tinh, một chất lỏng dạng nhầy giúp bôi trơn và rửa trôi niệu đạo. Về mặt lý thuyết, chất xuất tinh không chứa tinh trùng, nhưng một nghiên cứu nhỏ đã phát hiện ra rằng chất xuất tinh của khoảng 40% đàn ông được nghiên cứu có chứa tinh trùng, mặc dù với số lượng rất nhỏ.
Tinh dịch có thể cung cấp thông tin về sức khỏe tổng thể của một người. Tinh dịch thường có màu kem trắng hoặc xám nhạt, và có mùi amoniac hoặc tẩy nhẹ. Tuy nhiên, màu sắc, độ đặc và mùi của tinh dịch có thể thay đổi giữa các cá nhân và thậm chí trong các ngày khác nhau đối với cùng một người. Nếu tinh dịch có mùi khó chịu, có thể đó là dấu hiệu của nhiễm trùng và nên được kiểm tra bởi bác sĩ.
Một số vấn đề liên quan đến tinh dịch và sức khỏe sinh sản của nam giới bao gồm tránh thai và vô sinh. Cắt ống dẫn tinh là một hình thức tránh thai nam, và các thử nghiệm lâm sàng cũng đã bắt đầu cho một loại thuốc tránh thai nam tiềm năng mới. Căng thẳng oxy hóa cũng có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh trùng và góp phần gây vô sinh nam.
Để giữ cho tinh trùng khỏe mạnh, nên ăn uống lành mạnh giàu chất chống oxy hóa, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh và không hút thuốc, sử dụng ma túy hoặc uống quá nhiều rượu.
